تاثیرات اقتصادی تحریم های مالی بر اقتصاد ایران

تحریم های مالی از دیر باز، یک ابزار قدرتمند برای حصول کشورها به اهداف سیاسی و تامین منافع شان بوده است . کشورها معمولا زمانی از تحریم  های اقتصادی استفاده می  کنند که قصد دارند کشور هدف را مجبور کنند تا سیاست  های خاصی را که مورد قبول کشورهای تحریم کننده نمی  باشند، تغییر دهند . دامنه تاثیر تحریم  های مالی، ممکن است بسیار فراتر از محدوده اقتصاد یک کشور باشد؛ به  طوری  که می  تواند علاوه بر وارد کردن ضربه بر پیکره اقتصاد، بر سیاست و فرهنگ و رفاه اجتماعی کشور هدف نیز اثر منفی بگذارد . کشور ایران نیز همواره تحت فشار تحریم  های بسیاری بوده است . بنابراین، به  دلیل تحریم  های بسیاری که در طول سال  ها بر ایران اعمال شده است، همواره دغدغه بسیاری از اقتصاددانان این بوده است که این تحریم  ها بر اقتصاد کشور چگونه اثر می  گذارد . ابعاد اقتصادی و حقوقی تحریم  ها و همچنین تنوع آنها، ارزیابی دلالت  های مرتبط با تحریم بر متغیرهای کلان اقتصادی را دشوار می  سازد . لذا در این پژوهش، به تحلیل و بررسی اثر تحریم  های مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی با استفاده از یک مدل خود رگرسیون برداری بیزی با تابع پیشین جستجوی تصادفی انتخاب متغیر در مدل  های خود رگرسیون برداری طی دوره زمانی ۱۳۹۹-۱۳۸۳پرداخته شده است . متغیرهای منتخب مورد بررسی در تحقیق، شامل شاخص فشار بازار ارز، سرمایه  گذاری  های ثابت، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، صادرات، واردات، تولید ناخالص داخلی، وام  های بانکی معوق به بخش خصوصی، پایه پولی و بدهی خارجی کشور است . برای تحلیل بهتر نتایج حاصل از مدل بیزین ور، یک مدل خود رگرسیون برداری نیز برآورد، و سپس برای هر دو مدل، به تشکیل تابع واکنش آنی پرداخته شده، و در نهایت، نتایج حاصل از هر دو مدل، با استفاده از تابع واکنش آنی، بررسی و مقایسه شده است . نتایج بیانگر آن است که مدل بیزین ور، دارای نتایج منطقی  تر و با پراکندگی کمتری نسبت به مدل خود رگرسیون برداری است؛ به  طوری  که نتایج حاصل از مدل خود رگرسیون برداری، دارای تضاد آشکاری با مطالعات تجربی و پیش بینی  های تئوری بوده، و علت آن، وجود پارامترهای فراوان و کاهش درجه آزادی مدل است، که باعث پایین آمدن دقت برآورد و همچنین پراکندگی تابع واکنش آنی می شود؛ اما مدل های بیزین ور، با منقبض نمودن مدل، این مشکل را رفع کرده و دقت برآورد را بالا می برند.

کلیدواژه ها:

Financial sanctions ، Bayesian VAR model (Bayesian vector regression) ، Prior SSVS function ، macroeconomic variables ، تحریم های مالی ، مدل ور بیزی (خود رگرسیون برداری بیزی) ، تابع پیشین جستجوی تصادفی انتخاب متغیر در مدل های خود رگرسیون برداری ، متغیرهای کلان اقتصادی