مقایسه شاخص هایIgeo وEF در برآورد شدت آلودگی زیست محیطی در رسوبات سطحی خور جاسک و یک شبه در استان هرمزگان

زمینه و هدف: غلظت فلزات سنگین در اکوسیستم آبی در آب، رسوبات و موجودات زنده اندازه گیری می­شود. به­طور معمول، فلزات سنگین در کمترین غلظت در آب وجود دارند و در رسوبات به غلظت قابل توجهی می رسند و به دنبال آن سطح تجمع زیستی در موجودات زنده افزایش می یابد. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف سنجش میزان فلزات سنگین کروم (Cr)، نیکل (Ni) ، روی (Zn)، مس (Cu)، آرسنیک (As)، آهن (Fe)، سرب (Pb) و کادمیوم (Cd) در رسوبات خورجاسک و خور یک شبه، استان هرمزگان انجام شد. روش ها:  به منظورشناسایی آلودگی­های زیست محیطی ناشی از فلزات سنگین ابتدا موقعیت نمونه­ها و ایستگاه ها توسط دستگاه GPS مشخص و نمونه برداری با استفاده گراب از رسوبات سطحی ۳۰ نمونه از مناطق جاسک (جزر و مدی) و ۳۰ نمونه از خور یک شبه و پس از خشک شدن و هضم اسیدی برای تعیین غلظت فلزات سنگین از دستگاه جذب اتمی شعله استفاده شد و در نهایت جهت تعیین شاخص غنی شدگی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت عناصر مورد مطالعه در ایستگاه های مختلف با یکدیگر اختلاف معنی داری را نشان می دهند (P<۰.۰۵). به طوریکه به ترتیب بیشترین و کمترین میانگین غلظت فلزات سنگین در رسوبات خور جاسک برای کروم ۷۳/۴۵± ۵۹ و برای کادمیوم ۰۴/۰± ۱۴/۰ در رسوبات خور یک شبه برای نیکل ۰۳/۵± ۳۳/۱۰۱ و برای کادمیوم ۱۶/۰± ۱۶/۰ بر حسب میکروگرم بر گرم وزن خشک رسوب به دست آمد. بر اساس شاخص ژئوشیمیایی مولر رسوبات مناطق مورد مطالعه در دسته مناطق غیرآلوده تا کمی آلوده قرار گرفتند نتیجه گیری: به طور کلی از نتایج تحقیق حاضر می توان نتیجه گیری کرد که رسوبات خورهای یک شبه در رده با درجه آلودگی کم تا متوسط و خور جاسک از لحاظ آلودگی فلزی فاقد آلودگی یا آلودگی در حد کم در استان هرمزگان می باشند. از لحاظ فاکتور غنی شدگی، همه عناصر مورد مطالعه به جز آرسنیک در غنای حداقل قرار گرفتند. درجه غنا شدگی در خور یک شبه برای آرسنیک غنی شدگی بسیار شدید و در خور جاسک غنی شدگی حداقل را نشان داد.

کلیدواژه ها:

Pollution ، Persian Gulf ، Trace Elements ، Coastal Sediments ، Intertidal Zone ، آلودگی ، خلیج فارس ، عناصر کمیاب ، رسوبات ساحلی ، منطقه جزرومدی