واکاوی عکس های نیشابور در دوران قاجار

توجه ویژه ناصرالدین شاه به کارکردهای مختلف عکاسی از همان سال های آغازین سلطنتش، موجب عکسبرداری از نواحی مختلف ایران ازجمله نیشابور شد. با توجه به عدم وجود منبعی که به تاریخ نگاری عکاسی نیشابور بپردازد، این پژوهش با هدف ارائه تاریخ عکاسی نیشابور در دوران قاجار، شناسایی شاخصه های عکاسی نیشابور و دستیابی به خوانشی واحد از این عکس ها، به واکاوی جایگاه عکاسی نیشابور در تاریخ عکاسی ایران می پردازد. درراستای دستیابی به این اهداف، به این پرسش ها پاسخ می دهد که کدام عکاسان در دوران قاجار از نیشابور عکاسی کرده و عکس های ایشان در چه نسبتی با کلیت عکاسی این دوران و در نگاهی جزئی تر خراسان قرار دارد؟ عکس ها شامل چه سبک ها و چه نوع گزارش هایی هستند و گزارش ها چه اهداف و کارکردهایی داشته اند؟ و آیا شناسایی تمهیدات عکاسانه ای که عکاسان در بازنمایی نیشابور به کار گرفته اند و هم چنین شناسایی ویژگی های مشترک در عکس ها، ما را به خوانشی واحد از عکاسی نیشابور در دوران قاجار می رساند؟ این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و گردآوری داده های آن با استفاده از اسناد کتابخانه ای، منابع تصویری و مصاحبه صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد آقارضاعکاس باشی، میرزاحسینعلی و عبدالله قاجار عکس های نیشابور دوران قاجار را در ارتباطی نسبی با عکاسی مشهد و خراسان گرفته اند. در انتها، اشتراکات در یافته های پژوهش و شناسایی ویژگی هایی مشترک عکس ها در قالب شاخصه های اصلی عکاسی نیشابور را می توان به منزله خوانش واحد از عکاسی نیشابور دوران قاجار تلقی کرد.

کلیدواژه ها:

تاریخ عکاسی نیشابور ، عکاسی قاجار ، آقارضاعکاس باشی ، میرزاحسینعلی ، عبدالله قاجار