مطالعه کیفی تعیین گرهای فرهنگ محیط زیستی

امروزه مسایل و مشکلات محیط زیستی به چالش و نگرانی های بسیاری برای جامعه تبدیل شده است. بسیاری بر این باورند که این مشکلات از ضعف فرهنگی ناشی می شود. بوردیو ریشه بحران های محیط زیستی را در جهان بینی غربی که نگاهی سلطه گرایانه به محیط زیست دارد، می بیند. در واقع، بدون شکل گیری فرهنگ محیط زیستی، تشکیل جامعه ای با مسئولیت پذیری محیط زیستی بالا امکان پذیر نیست. از این رو، در پژوهش حاضر، به مطالعه کیفی تعیین گرهای فرهنگ محیط زیستی پرداخته شد. با بهره از روش کیفی تحلیل مضمون و مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۵ نفر از صاحب نظران داده ها گردآوری شد و سپس مورد تحلیل مضمون قرار گرفت. در نهایت، به دو مضمون فراگیر و پنج مضمون سازمان دهنده دست یافته شد. درباره مولفه های فرهنگ محیط زیستی، ۷ مضمون پایه به دست آمد که این موارد در قالب مضامین فراگیر و سازمان دهنده قابل تقسیم بندی بودند. مضامین پایه به دو دسته کلی ذهنی و عینی تقسیم شدند. درباره عوامل موثر بر فرهنگ محیط زیستی، به ۱۲ مضمون پایه اشاره شد که این موارد نیز در قالب مضامین فراگیر و سازمان دهنده قابل تقسیم بندی بودند. این مضامین پایه به سه دسته کلی عوامل فرهنگی اجتماعی، انگیزشی و اقتصادی تقسیم شدند. در نهایت، جهت بررسی اعتبار محتوایی الگو، از شاخص CVR استفاده شد که نتایج (بیش از ۴۲/۰) حاکی از تایید الگوی طراحی شده توسط صاحب نظران می باشد.

کلیدواژه ها:

مطالعه کیفی ، تعیین گر ، فرهنگ محیط زیستی ، تحلیل مضمون ، اعتبار محتوایی