بررسی اولویت کشت بادام و گردو از دیدگاه آب مصرفی و بهره وری آب در منطقه اسفندقه استان کرمان

در شرایط خشکسالی و کمبود آب در کشور برآورد میزان آب آبیاری و بهره وری آب در باغات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله به بررسی اولویت کشت درختان بادام و گردو از دیدگاه آب مصرفی و بهره وری آب با توجه به اهمیت اقتصادی این درختان در تامین معیشت باغداران در منطقه اسفندقه استان کرمان پرداخته شده است. باغ مورد مطالعه در روستای کوران واقع شده است، در آنجا روش آبیاری سطحی و آب آبیاری باغات از طریق رودخانه دائمی گیشکی تامین می شود. در طول مسیر رودخانه بهره برداران با استفاده از کانال های انشعابی آب را به استخر های ذخیره آب و کانال های آبرسان باغ ها انتقال می دهند. در این تحقیق نیاز آبی بادام و گردو در منطقه مورد نظر از معادله هارگریوزسامانی با معین بودن ضریب گیاهی تعیین شد و مقدار آب آبیاری کاربردی توسط کشاورز با استفاده از حجم آب استخر ذخیره و سطح زیر کشت درختان محاسبه گردید، سپس کمبود یا مازاد آبیاری توسط کشاورز تعیین گردید. بهره وری آب در شرایط فعلی آبیاری منطقه برای درخت بادام و گردو به ترتیب ۶/۰ و ۲۷/۰ کیلوگرم بر متر مکعب محاسبه شد. بهره وری آب در شرایط کمبود آب برای درختان بادام و گردو به ترتیب ۱۴ درصد بیش تر و ۱۰ درصد کم تر نسبت به شرایط آب کافی تعیین شد. ضریب حساسیت بادام به تنش خشکی ۴۷ درصد کم تر از ضریب حساسیت گردو به تنش خشکی بدست آمد. همچنین بهره وری اقتصادی حاصل شده برای درختان بادام ۸/۱ برابر گردو است. بنابراین طبق نتایج این پژوهش کاشت درختان بادام از لحاظ مقدار آب مصرفی و بهره وری اقتصادی آب در شرایط کمبود آب و یا آب کافی در منطقه اسفندقه در شرایط خشکی نسبت به درختان گردو در اولویت است.

کلیدواژه ها:

بهره وری آب ، بهره وری اقتصادی آب ، تنش آبی