رویکردهای روشنفکران عصر مشروطه به داستانها و روایتهای ملی

مسئله اصلی این مقاله، مشخص کردن رویکردهای روشنفکران عصر مشروطه در رویارویی با داستانها و روایتهای ملی است. جامعه آماری به نویسندگانی محدود است که آثارشان را در دوره مشروطه تالیف کرده­اند. از این رو، شخصیتهایی مثل عارف و عشقی و بهار (شاعران) و نیز کسانی مثل تقی­زاده (که آثار باستان­گرای خویش را در دوره رضاخان تالیف کرده­اند) از دایره بررسی بیرون می­روند. دیگر روشنفکران عصر مشروطه مثل میرزا حبیب اصفهانی و زین­العابدین مراغه­ای نیز، گر چه در آثارشان به روایتها و داستانهای ملی اشارات کوتاهی داشته­اند، چندان و چنان نیست که بتوان آنها را دارای رویکرد مستقلی به شمار آورد. در مجموع، چهار رویکرد در این تحقیق شناسایی شد: رویکرد عرب­ستیزانه و دساتیری که نماینده کامل آن میرزا آقاخان کرمانی است؛ رویکرد ابزارگرایانه و دساتیری که نماینده آن آخوندزاده است؛ رویکرد دینمدارانه به نمایندگی طالبوف، رویکرد تحقیر­آمیز به نمایندگی میرزا ملکم خان.

کلیدواژه ها:

Study of the views of Akhoundzadeh ، views of Mirza Malkem Khan ، analysis of the works of Mirza Aqa Khan ، and view of Talbof ، بررسی افکار آخوندزاده ، نظریات میرزا ملکم خان ، تحلیل آثار میرزا آقاخان ، اندیشه های طالبوف از آثار او