طراحی و اعتبارسنجی مدل ارتقای سواد سلامت کارکنان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل: یک مطالعه با رویکرد آمیخته

زمینه و هدف: سواد سلامت به عنوان یک مساله و بحث جهانی مطرح بوده و آموزش و ارتقای آن به یک سنجه مهم تبدیل شده است. در این بین، دانشگاه­های علوم پزشکی نیاز مبرم به تحقق سواد سلامت کارکنان خود دارند، در حالی که هنوز برای این امر، مدل جامعی در دانشگاه های علوم پزشکی شناسایی و تدوین نشده است بر این اساس، هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی مدل ارتقای سواد سلامت کارکنان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بود. روش کار: پژوهش حاضر در زمره پژوهش­های آمیخته است که در بخش کیفی از «نظریه­پردازی داده­بنیاد» و در بخش کمی از روش پیمایشی (زمینه­یابی) استفاده شد. در بخش کیفی، بر اساس روش نمونه گیری هدفمند از صاحبنظران و اساتید برجسته دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، مصاحبه عمیق به عمل آمد و پس از ۱۰ نفر به اشباع نظری رسید. پس از تحلیل داده­های کیفی از طریق کدگذاری با الهام از نظریه گلاسر و با استفاده از نرم افزار MaxQDA-۱۲ به طراحی مدل اقدام گردید. در مرحله کمی به منظور اعتبارسنجی مدل از روش مدل­یابی معادلات ساختاری- تفسیری و نرم افزار Smart PLS استفاده شد. بدین منظور، ۲۳۴ نفر از کارکنان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل به صورت تصادفی ساده انتخاب و به پرسشنامه مستخرج از داده های کیفی پژوهش به تعداد ۴۲ سوال جواب دادند. یافته ­ها: مطابق با نتایج، در کدگذاری باز، ۲۱۳ کد اولیه، در کدگذاری محوری ۷۱ مقوله عمده و در کدگذاری انتخابی، ۱۱ مقوله هسته ای در قالب شرایط علی، زمینه­ای، مداخله ­گر، راهبردها/ اقدامات، پیامدی و پدیده اصلی (سواد سلامت) طبقه­بندی شد. در این بخش، سواد سلامت به عنوان پدیده اصلی در قالب یک مدل منطقی و با تکیه بر فهم آن با شرایط (علی، زمینه ای و مداخله ­گر)، راهبردها/ اقدامات و پیامدها طراحی شد. در نهایت نتایج مدل­یابی معادلات ساختاری- تفسیری نشان داد که مدل نهایی برآمده از بخش کیفی پژوهش از اعتبار مناسبی برخوردار بود. نتیجه­ گیری: در مجموع میتوان گفت که مدل طراحی شده برای ارتقای سواد سلامت کارکنان آموزشی دانشگاه علومپزشکی اردبیل از اعتبار بالایی برخوردار بوده و می­توان آن را در دانشگاه­های علوم پزشکی اجرا کرد و با اجرای آن می­توان شاهد ارتقای اساسی در سواد سلامت کارکنان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بود. mouseout="msoCommentHide('_com_۱')" onmouseover="msoCommentShow('_anchor_۱','_com_۱')">

کلیدواژه ها:

Health Literacy ، Grounded Theory Approach ، Structural-interpretive Equations Modeling ، Teaching Staff ، University of Medical Sciences ، سواد سلامت ، رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد ، مدل یابی معادلات ساختاری- تفسیری ، کارکنان آموزشی ، دانشگاه علوم پزشکی