آینده پژوهی مسئله محور فرهنگی در راستای توسعه پایدار

توسعه، اصلی ترین برنامه ملی روبه آینده کشورها و ملتها به شمار میرود و نسبت کشورها با مسئله توسعه، جایگاه آنها را در نظام جهانی تعیین می کند. مفهوم توسعه پایدار از دل تلاش های جامعه جهانی برای تطابق شاخص های مختلف توسعه با آرمان هایی آرمان هایی چون صلح، آزادی و زیست سازگاری به وجود آمد و امروزه در ادبیات توسعه به عنوان گفتمان غالب مطرح است. دغدغه اصلی توسعه پایدار، پرهیز از اقدامات تکبعدی و توجه به زمین و محیط زیست با هدف پایدارسازی دستاوردهای توسعه برای نسلهای بعد و توجه به ضمائم دیگر توسعه ازجمله ارزش های فرهنگی است. با توجه به ارزش زیرساختی فرهنگ در مسئله توسعه پایدار و نقش آن در آموزش، رشد اجتماعی و بومی گرایی، توجه به فرهنگ و هنر به عنوان عاملی پیش برنده، یکی از علل موفقیت طرح های توسعه بوده است. کاربست فرهنگ پژوهی و آینده پژوهی فرهنگی در مسیر دستیابی به توسعه پایدار نیازمند تبیین مسائل مهم فرهنگ و روابط میان رشته ای فرهنگ با سایر قلمروهای توسعه پایدار است. این مقاله از نوع کیفی بوده و اطلاعات آن به روش کتابخانه ای گردآوری و به روش توصیفی تحلیلی پردازش شده است و درصدد شناخت اهمیت و جایگاه مسئله محوری در پژوهشهای فرهنگی و کاربست آن در آینده پژوهی معطوف به توسعه است. بررسی نقش مسائل حوزه فرهنگ و رابطه آن با توسعه پایدار نشان می دهد؛ استقرار و تمرکز پژوهش های فرهنگی و هنری بر مسائل آینده محور و میان رشته ای می تواند ظرفیت های فرهنگ را به عنوان یکی از الزامات توسعه، در راستای دستیابی به توسعه پایدار به کار گیرد. عاملیت فرهنگ در سایر دانش ها، ضرورت مطالعات آینده پژوهی را با دو مشخصه «میا ن رشتگی» و «مسئله محوری» آشکار می کند و برای اینکه پژوهش های فرهنگی نقش شایسته ای در مسئله جامع و چندوجهی توسعه ایفا کنند و زیرساخت های فکری و ذهنی لازم را برای آن فراهم کنند، کشف و شناخت درست مسئله و انتخاب روش های مناسب پژوهش برای رفع آنها لازم است.

کلیدواژه ها:

آینده پژوهی ، فرهنگ پژوهی ، آینده پژوهی فرهنگی ، توسعه پایدار ، پژوهش هنر