کرم ساقه خوار اروپایی ذرت، آفت کلیدی ذرت علوفه ای و مدیریت تلفیقی آن

ساقه خوار اروپایی ذرت Ostrinia nubilalis Hbn. یکی از مهمترین آفات ذرت در ایران و سایر مناطق مهم ذرت کاری دنیا است. این آفت بومی ایران بوده و از سال ها قبل در شمال کشور (استان های مازندران، گلستان، اردبیل، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی) حضور داشته است. بررسی های مختلف در خصوص خصوصیات زیستی، نوسانات جمعیت و نحوه مدیریت ساقه خوار اروپایی ذرت روی ذرت علوفه ای در منطقه مغان در سال های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ انجام گرفت. نتایج مطالعات انجام شده در این منطقه نشان داد این آفت دارای طیف وسیع میزبانی بوده و به غیر از ذرت، به تعداد زیادی از گیاهان زراعی و علفهای هرز خسارت می زند. پروانه های ماده بیشترین تعداد دستجات تخم خود را در سطح زیرین برگهای ذرت و در ناحیه وسط ساقه ذرت نزدیک و اطراف بلال ها قرار می دهند. لاروهای این حشره با تغذیه از داخل ساقه ذرت باعث قطع جریان شیره پرورده، شکستگی ساقه و کاهش عملکرد محصول می شوند. در منطفه مغان، ساقه خوار اروپایی ذرت دارای سه نسل کامل است. نسل اول این آفت در روی گندم است. نسل دوم و سوم آن در روی گیاه ذرت دانه ای و علوفه ای می باشد. بررسی طول دوره مراحل مختلف رشدی ساقه خوار اروپایی ذرت نشان داد که میانگین طول زمان یک نسل در روی ذرت علوفه ای برای حشرات ماده ۵۴/۱ روز و برای حشرات نر این آفت ۴۷/۵ روز می باشد. انجام مدیریت تلفیقی با استفاده از راهکارهای مختلف کنترل شامل استفاده از ارقام مقاوم، مبارزه با علف های هرز، از بین بردن بقایای ذرت علوفه ای پس از برداشت محصول و استفاده از عوامل زیستی (زنبورهای پارازیتوئید تریکوگراما و براکون به همراه ماده بیولوژیک B.T) می تواند باعث کنترل موثر ساقه خوار اروپایی ذرت در مزارع ذرت علوفه ای گردد.

کلیدواژه ها:

ذرت علوفه ای ، ساقه خوار اروپایی ذرت ، دامنه میزبانی ، خصوصیات زیستی ، مدیریت تلفیقی