تاثیرات آللوپاتیک عصاره بذرهای علف باغی (Dactylis glomerata L.) و علف پشمکی (Bromus inermis L.) بر پتانسیل جوانه زنی و صفات رویشی دو گونه یونجه (M. sativa و M. scutellata)

آللوپاتی یا دگرتاثیری، یکی از تنش­های زیستی است که سبب ایجاد تغییر در مسیرهای متابولیسمی گیاهان، کاهش جوانه­زنی و رشد آن‎ها می­شود. به منظور بررسی تاثیرات آللوپاتیک دو گونه مرتعی Bromus inermis و Dactylic glomerata بر پتانسیل جوانه­زنی (درصد و سرعت) و شاخص­های رشد اولیه (بنیه گیاهچه، طول ریشه­چه و طول ساقه­چه) دو گونه یونجه شاملMedicago sativa  و Medicago scutellata، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش عصاره آبی بذرهای دو گونه علف باغی و علف پشمکی بودند که در شش سطح غلظت شامل صفر (شاهد)، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ و ۴۰۰ میلی­گرم بر لیتر روی بذرهای دو گونه یونجه اعمال گردیدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که غلظت عصاره بر صفات اندازه­گیری شده بذر اثر بازدارندگی معنی­داری داشت. مقایسه میانگین شاخص­ها نیز حاکی از این بود که افزایش سطح غلظت عصاره سبب کاهش درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، شاخص بنیه گیاهچه، طول ریشه­چه و طول ساقه­چه شد.به طوری که بیشترین سرعت و درصد جوانه­زنی در تیمار شاهد و کمترین آن در غلظت ۴۰۰ میلی­گرم بر لیتر مشاهده شد. با توجه به جوانه­زنی بیشتر گونه M. scutellata در سطوح مختلف غلظت، می­توان چنین استنباط کرد که عصاره­های به­کاررفته در این آزمایش بر گونهM. sativa  اثر بازدارندگی بیشتری داشتند که این امر می­تواند سبب کاهش سطح تولید علوفه مراتع شود. در نتیجه توصیه می­گردد که در مرتعکاری­ها، کشت یونجه همراه با گیاهانی انجام شود که تحمل بیشتری در برابر تاثیرات آللوپاتیک سایر گونه‎ ها دارند.

کلیدواژه ها:

آللوپاتی ، بازدارندگی رشد ، جوانه زنی ، رشد رویشی ، عصاره آبی