فراتحلیل مطالعات ابعاد و مولفه های گوناگون الگوهای معماری بومی

معماری بومی ایران، سابقه ای کهن دارد. در هر گوشه از آن، بناهایی با معماری های متفاوت به چشم می خورد که درعین حال اشتراکاتی باهم دارند، این ویژگی، آن ها را نیازمند بررسی کرده است. معماری امروز حاصل غفلت ما از شرایط فیزیکی ساکنین و تجربیات گذشته و وارد کردن معماری غربی بدون بومی سازی است. استمرار این جریان اولویت زیبایی شناسی بر آسایش را تشدید کرده و به مرور استفاده از انرژی های فسیلی را افزایش و هویت ما را از بین خواهد برد. ازاین رو مقاله حاضر در نظر دارد تا با واکاوی حوزه نظری پژوهش های انجام شده در حوزه الگوهای معماری بومی، به فراتحلیل مطالعات انجام شده در این خصوص بپردازد. با توجه به اینکه معماری بومی در جوامع مختلف می تواند معانی و نوع عوامل و الگوهای متفاوتی داشته باشد، ازاین رو در این مقاله سعی شده که جمع بندی نظری در حوزه عوامل در تحلیل ها صورت گیرد. جامعه آماری ۶۱ مقاله (۳۱ مقاله داخلی و ۳۰ مقاله خارجی) در بازه زمانی ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۲ است. گردآوری داده ها از مقالات بر اساس پروتکل پریسما بوده که با نظر متخصصین مورد انطباق قرار گرفته است. پس از مرور نظام مند مقالات، جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش فرا تحلیل و نرم افزار CMA۲ استفاده شد. همچنین پس از تحلیل استنباطی داده ها از طریق نمودار قیفی، روش رگرسیون خطی اگر، خطای انتشار و آزمون Q ناهمگونی، با استفاده از روش رگرسیون خطی و رگرسیون چند متغیره، ابتدا میزان ارتباط بین یکایک متغیرهای مستقل و سپس کلیه متغیرهای مستقل در ابعاد مختلف با متغیر وابسته یعنی الگوهای معماری بومی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهد، در مطالعات صورت گرفته، از میان کل متغیرها، نخست متغیر وابستگی شکل ساختمان به اقلیم موثرترین متغیر بر الگوی معماری بومی است و سپس به ترتیب متغیرهای انعطاف پذیری فضا به منظور کارکرد چندگانه در تمامی فصول استفاده از مصالح بومی و میزان تابش و دما بیشترین تاثیر را بر الگوی معماری بومی دارد.

کلیدواژه ها:

فراتحلیل