بازخوانی مراتب هستی صدرایی در سلسله مراتب باغ ایرانی (نمونه موردی: باغ فین کاشان)

باغ های تاریخی ایران به کمک نظام های کالبدی، کارکردی و معنایی خود مکانی برای تبلور و انتقال مفاهیم نهفته در جهان بینی پدیدآورندگان آنها به شمار می آیند. از منظر هنرمند ایرانی، جهان تجلی گاه جلوه حق است و این تجلی خداوند در هستی، در معماری نیز تسری یافته است. این مقاله با هدف همزبانی و همدلی با معماری باغ ایرانی و بررسی جایگاه سلسله مراتب در آن، سعی دارد تا از سلسله مراتب باغ فین کاشان به عنوان نمونه کامل باغ ایرانی، تاویلی برگرفته از اندیشه صدرایی در رابطه با مراتب هستی ارائه دهد. مطالعه به روش تحقیق کیفی و شیوه تحلیل محتوا، ابتدا مراتب هستی در اندیشه ملاصدرا و سلسله مراتب نظام معماری باغ ایرانی را با مطالعات کتابخانه ای و میدانی بررسی کرده و در ادامه مراتب هستی صدرایی در باغ فین را با روش تاویلی و رویکردی مفهومی و وجودی بازخوانی می کند. بر اساس نتایج کار، باغ ایرانی به عنوان جلوه گاه اندیشه ایرانی- اسلامی، در جایگاهی نمادین با اندیشه صدرایی، پیرامون مراتب هستی و طی طریق به سوی کمال پیوند خورده است. این تجربه را در همنشینی میان مراتب هستی و سازمان معمارانه باغ می توان سنجید. سلسله مراتب باغ ایرانی در «این همانی» با مراتب هستی، انسان را به سمت ابداع و خلاقیتی پیش می برد که مبتنی بر اسماء الحسنی است.

کلیدواژه ها:

باغ ایرانی ، باغ فین کاشان ، حکمت صدرایی ، سلسله مراتب نظام معماری باغ ، مراتب هستی.