مطالعه آناتومیکی مهرههای گردنی در سنجاب ایرانی

سنجاب ایرانی (Sciurus anomalus)یکی از ۵۴ گونه جوندگان موجود در ایران است . نابودی جنگل ها و به هم خوردن عادات سنجابها، کاهش جمعیت سنجاب ایرانی را در پی داشته است . با توجه به در خطر بودن این گونه ارزشمند ارائه اطلاعات اولیه در مورد ساختار طبیعی ستون فقرات می تواند در تشخیص بیماری ها و مشکلات مختلف مرتبط با این ساختارها کمک کننده باشد. در این مطالعه از چهار سنجاب ایرانی نر بالغ جهت ارزیابی آناتومیکی مهرههای گردنی استفاده گردید. مهرههای گردنی نمونه ها پس از تشریح به کمک روشهای جوشاندن و پوساندن تهیه شدند. از محلول آب اکسیژنه جهت سفید کردن مهرهها استفاده شد و سپس مهرهها مورد بررسی آناتومی قرار گرفتند. خصوصیات مورفولوژیک هر مهره و ویژگی های مورفومتریک آنها مانند طول و عرض بدنه بررسی شدند. هفت عدد مهره گردنی شامل مهره اطلس ، مهره محور، مهرههای سوم تا پنجم نمونه و مهره شش و هفت گردنی مشاهده شدند. از ویژگی های مهره اطلس می توان به کوتاه بودن بال، باریکی کمان اطلس در قسمت شکمی و عدم وجود سوراخ عرضی اشاره کرد. مهره محور دارای زائده شوکی بلند و تک قسمتی و زوائد مفصلی خلفی به صورت مشخص در دو طرف کمان بوده اما در این مهره ستیغ شکمی مشاهده نشد. در مهرههای نمونه زائده عرضی دو قسمتی منشا گرفته از بدنه مهره به سمت قدامی خلفی مشاهده شد. در نهایت مهره ششم دارای لامینای پهن بود. مهره هفتم دارای سطح مفصلی جهت اتصال به سر دنده بود.

کلیدواژه ها:

آناتومی ، سنجاب ایرانی ، مهره گردنی ، مورفولوژی