مرور نظاممند مطالعات عوامل خطر فرسودگی والدینی

مقدمه : فرزندپروری تلاشی پیچیده و استرسزا است ، بنابراین همه والدین گاهی فرسودگی را تجربه می کنند. هدف اصلی این مطالعه مرور نظاممند مطالعات عوامل خطر مرتبط با فرسودگی والدینی بر اساس نظریه سیستم های زیست بومشناختی بود. روش: روش این پژوهش ، کیفی از نوع مرور نظاممند و مطابق با دستورالعمل پریزما بود. جامعه پژوهش شامل تمامی پژوهش های مرتبط با فرسودگی والدین دارای حداقل یک فرزند در قالب پژوهش های داخلی (مقاله ) از پایگاههای علمی مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ، مجلات تخصصی نور، گوگل اسکولار، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، بانک اطلاعات نشریات کشور و پرتال جامع علوم انسانی در فاصله سالهای (۱۳۹۰-۱۴۰۳) با کلیدواژههای فرزندپروری، والدگری، فرسودگی روانی و فرسودگی والدینی و پژوهش های خارجی (مقاله ) از پایگاههای علمی PubMed, Science Direct, Scopus, Google Scholar در فاصله سالهای (۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴) parenting, mental burnout, parental burnout/ exhaustion, parenting burnout/exhaustion بود. برای گردآوری دادهها از چک لیست ارزیابی کیفیت پژوهش ها بر اساس بیانیه پریزما و چک لیست استخراج داده استفاده شد. در نهایت از مجموع ۲۵۷۶ مقاله ، ۳۶ مورد به طور کامل مطالعه شدند. یافته ها: مرور نظاممند پژوهش ها مطابق با نظریه سیستم های زیست بومشناختی نشان داد چهار دسته عوامل فردی شامل جنسیت ، سطح تحصیلات، درآمد، شخصیت والدین ، درونی سازی انگیزههای فرزندپروری مادر، ارتباط نزدیک و صمیمی ، خودشفقتی و توجه به دیگران، ناگویی هیجانی ، علائم اضطراب و افسردگی ، کمالگرایی والدین ، تابآوری، عزت نفس پایین ، نیاز زیاد به کنترل و سبک دلبستگی مادر؛ عوامل بین فردی شامل رابطه والد-فرزند و رضایت زناشویی ؛ عوامل سازمانی یا اجتماعی شامل تعداد فرزندان و ساعات سپری شده با کودکان، بیماری و مشکلات رفتاری کودک و حمایت اجتماعی و عوامل جامعه /سیاست یا فرهنگ شامل ارزشهای شخصی و فرهنگی بر فرسودگی والدینی به طور معنی دار تاثیرگذار بودند. نتیجه گیری: سیاست گذاران و مدیران سلامت می توانند با آگاهی و تعدیل این عوامل قابل تغییر تاثیرگذار، سطح فرسودگی والدین دارای فرزند را کاهش دهند.

کلیدواژه ها:

عوامل خطر ، فرسودگی ، فرزندپروری ، والدین