کانسار چندفلزی ایپک (جنوب اشتهارد): کانه زایی اپی ترمال نوع سولفیداسیون حدواسط در کمربند آتشفشانی مردآباد- بوئین زهرا

کانسار چندفلزی ایپک در فاصله ۱۴ کیلومتری جنوب اشتهارد (استان البرز) واقع شده و بخشی از کمربند آتشفشانی مردآباد-بوئین زهرا است. کانه زایی به صورت پهنه های سیلیسی- سولفیدی (N۹۰E/۶۰-۷۰N) درون توالی توفی و گدازه ای ائوسن زیرین- میانی رخ داده و دارای ارتباط فضایی با توده کوارتز مونزودیوریتی- پیروکسن کوارتز مونزودیوریتی ائوسن میانی است. پهنه اصلی کانه دار حدود ۱ کیلومتر درازا و تا ۲ متر پهنا داشته و توسط هاله دگرسانی آرژیلیک حدواسط به ضخامت ۳ تا ۱۰ متر دربر گرفته شده است. پیریت، کالکوپیریت، گالن، اسفالریت، پیرولوسیت، پسیلوملان، کوارتز، باریت، کلسیت و سریسیت- ایلیت، کانی های تشکیل دهنده کانسنگ در کانسار ایپک هستند. سروزیت، اسمیت زونیت، مالاکیت، کالکوسیت و گوتیت در اثر فرایندهای برون زاد تشکیل شده اند. انواع بافت کانسنگ شامل دانه پراکنده، رگه- رگچه ای، برشی، پوسته ای، گل کلمی، کاکلی، پرمانند، تیغه ای، بازماندی، پرکننده فضای خالی و جانشینی می باشد. شش مرحله کانه زایی در ایپک قابل تفکیک است که کانه زایی مس، سرب و روی به صورت رگه ها و برش های کوارتز- پیریت- کالکوپیریت- گالن- اسفالریت در مرحله دوم رخ داده است. دگرسانی گرمابی شامل دگرسانی های سیلیسی، کربناتی، آرژیلیک حدواسط و پروپیلیتیک می باشد. الگوی عناصر کمیاب و کمیاب خاکی بهنجار شده به کندریت برای نمونه های کانه دار، توده کوارتز مونزودیوریتی و سنگ های میزبان (کریستال توف و گدازه آندزیت بازالتی)، مشابه است. این امر بیانگر نقش دگرسانی و شسته شدن عناصر از سنگ های میزبان آتشفشانی در تشکیل کانه زایی است. ویژگی های کانه زایی در کانسار چندفلزی ایپک با کانسارهای اپی ترمال نوع سولفیداسیون حدواسط قابل مقایسه است.

کلیدواژه ها:

کانه زایی مس-سرب-روی ، کانسار اپی ترمال نوع سولفیداسیون حدواسط ، ایپک ، اشتهارد ، مردآباد-بوئین زهرا