بررسی پیوند کواسیر، نوشاک ادایی ایزدان نورس با هئومه و سومه ی اوستایی _ودایی

در ایزدستان مردمان هند و اروپایی باستان، خدای رازآلودی است که معمولا به صورت یک گیاه- نوشاک بازنمایی می شده است. این ایزد – گیاه – نوشاک، در متون کهن ایرانی و از جمله اوستای نو هئومه = هوم و در سنسکریت ودایی، سومه نامیده می شود. اما در فرهنگ های دیگر منشعب از هند و اروپایی آغازین نیز می توان رد او را با نام هایی دیگر و با هویتی دگرگون شده دنبال نمود. کواسیر اساطیر نورس باستان که وصف او در ادای اسنوری(یا ادای منثور) و هایمسکرینگلا ، هردو ازآثار ایسلندی قرن سیزدهم میلادی نوشته ی اسنوری استورلسون و نیز اشعار اسکالدیک آمده، از آن جمله است. کواسیر ایزدی است که از سوی خدایان ایسیر و ونیر خلق می شود و سپس در مراسمی آیینی به دست دو دورف قربانی می شود تا با درآمیختن خون او با عسل، آشامه ی مید (یا شراب انگبین) به دست آید که استفاده از آن موجب الهام شاعرانه می گردد. به همین خاطر از آن با نام «باده ی انگبین شاعرانگی» یاد می شود. نام کواسیر که مشتق از لغت کواس به معنای آبجوی قوی است، بازنمود آشامه ی سکرآور هئومه/ سئومه است. ازدیگرسو، همانگونه که سومه را عقابی از ملکوت می آورد و در اختیار ایندر قرار می دهد، کواسیر را نیز ادین ، به شکل عقابی، از جایگاه کوهستانی ستونگ می رباید تا آن را به خدایان برساند. نکته ی شایان توجه دیگر اینکه کواسیر همچون سومه، خدایی است که قربانی می شود تا دیگربار به صورت نوشاکی هستی یابد و آشامه ی خدایان و شاعران حماسه سرا گردد؛ چنانکه هئومه/ سومه نیز قربانی می شود و پاداش قربانی نمودن او...

کلیدواژه ها:

آشامه ی ایزدان ، کواسیر ، سومه ، هئومه ، آیین قربانی ، اسطوره شناسی تطبیقی