پالت های نوظهور در کاشی کاری معاصر (مطالعه موردی: کاشی کاری های معرق حرم مطهر حضرت رضا(ع))

حرم مطهر امام رضا(ع) به عنوان یکی از بزرگ ترین بناهای مذهبی جهان، گنجینه عظیمی از تزئینات معماری در طی قرون متمادی محسوب می شود. از میان این تزئینات، کاشی کاری را می توان به عنوان شاخص ترین عنصر تزئینی در این مجموعه قلمداد کرد. این مجموعه عظیم، آثاری کم نظیر از کاشی کاری دوره های سلجوقی تا معاصر را در خود جای داده است. رنگ های به کاررفته در کاشی کاری ایران، روند تحول خود را از دوره قاجار آغاز نموده و در دوران معاصر، تنوعی گسترده یافته است. با توجه به نقش و اهمیت رنگ در کاشی کاری، در پژوهش حاضر علاوه بر شناسایی رنگ های جدید و نوظهور کاشی کاری معاصر در حرم رضوی، سعی گردیده با توجه به مشخصات علمی این رنگ ها، مقایسه ای توصیفی با رنگ های هم خانواده و متعلق به دوره های پیشین انجام شود. بنابراین، هدف این پژوهش شناسایی پالت و تنوع رنگ های تازه ای است که به این فضای معنوی افزوده شده اند. حال این پرسش مطرح می شود کدام رنگ ها به عنوان پالتی نو در کاشی کاری های معرق معاصر بروز یافته و مشخصات آن ها چیست؟ بر این اساس، با استناد به مصاحبه های میدانی با استادکاران شرکت کاشی سنتی آستان قدس رضوی و نیز رجوع به منابع کتابخانه ای در رابطه با تاریخ نصب و مرمت کاشی ها، تمامی کاشی های معرق مربوط به دهه ۷۰ تا اواخر دهه ۹۰ شمسی شناسایی و عکاسی شده و یافته ها با روش توصیفی-تحلیلی مورد ارزیابی قرار گرفته است. درنهایت، تعداد ۱۳۵ کد رنگ، بیشتر از صحن ها و رواق های تازه احداث شده به دست آمد. این رنگ های نوظهور متعلق به ۶ خانواده رنگی مختلف هستند.

کلیدواژه ها:

حرم مطهر رضوی ، کاشی کاری معاصر ، کاشی معرق ، پالت ، رنگ