مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری با کوچینگ شناختی-رفتاری بر بهزیستی روانشناختی زنان قربانی خشونت خانگی

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه­ اثربخشی مداخلات درمان شناختی رفتاری با مداخلات کوچینگ شناختی رفتاری بر مدیریت استرس، افکار خودآیند منفی و بهزیستی روانشناختی زنان قربانی خشونت خانگی بود. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس­آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری کلیه زنان قربانی خشونت خانگی شهر تهران در سال ۱۴۰۱ بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۷۵ نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در ۲ گروه آزمایش(هر گروه ۲۵ نفر) و یک گروه کنترل(۲۵ نفر) جایگزین شدند. سپس گروه ­ آزمایش اول تحت درمان شناختی-رفتاری و گروه آزمایش دوم تحت درمان کوچینگ قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخلهای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از پرسشنامه همسرآزاری قهاری و همکاران(۱۳۸۴) و مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف(۱۹۸۹) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه­­ها از طریق نرمافزار SPSS نسخه ۲۸ در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر) انجام پذیرفت. یافته­ها: یافته­ها نشان داد هر دو مداخله مذکور در مرحله پسآزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر بهزیستی روانشناختی زنان قربانی خشونت خانگی داشته است (۰۵/۰>P) و درمان کوچینگ شناختی-رفتاری اثربخشی بیشتری بر بهزیستی روانشناختی دارد(۰۵/۰>P). بحث و نتیجه­گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، میتوان گفت که درمان شناختی-رفتاری و کوچینگ شناختی-رفتاری می­­توانند به عنوان شیوه­های درمانی مناسب برای بهزیستی روانشناختی زنان قربانی خشونت خانگی به کار برده شوند و تقدم استفاده با کوچینگ شناختی و رفتاری است.

کلیدواژه ها:

cognitive-behavioral therapy ، cognitive-behavioral coaching ، psychological well-being ، domestic violence. ، درمان شناختی-رفتاری ، کوچینگ شناختی-رفتاری ، بهزیستی روانشناختی ، خشونت خانگی.