مطالعه پتروگرافی سفالینه های باستانی محوطه کهنک سربیشه (خراسان جنوبی) به منظور بررسی ماهیت مواد افزودنی به ماتریکس رسی و تعیین منشا آنها: کاربردی در راستای زمین باستان شناسی

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 69

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PSJBA-12-24_001

تاریخ نمایه سازی: 14 آبان 1403

چکیده مقاله:

زمین باستان شناسی به عنوان یکی از شاخه های باستان سنجی به کاربرد علوم زمین (ژئومورفولوژی، رسوب شناسی، خاک شناسی و چینه-شناسی) در حل مسائل مربوط به باستان شناسی می پردازد. یکی از کاربردهای علم رسوب شناسی در مطالعات باستان شناسی، بررسی پتروگرافی رسوبی مقاطع نازک سرامیک های باستانی است. محوطه باستانی کهنک، در فاصله ۵۰ متری روستای کهنک و جنوب شهرستان سربیشه (خراسان جنوبی) واقع شده است. در مطالعه پتروگرافی مقاطع نازک سفالینه های باستانی این محوطه (۷ نمونه سفالی) خمیره ی سفال ها به سه جزء ماتریکس رسی، انکلوزیون ها یا مواد افزودنی و حفره ها تفکیک شده است. به منظور تعیین منشا مواد سازنده سفال های این محوطه، ترکیب پتروگرافی مواد افزودنی موجود در بدنه سفال با نمونه های خاک سطح محوطه، قطعات گراولی پراکنده در اطراف محوطه، رسوبات و گراول های رودخانه ای مجاور محوطه و واحدهای زمین شناسی محدوده مورد مطالعه مقایسه شده است. تشابه ترکیب پتروگرافی انکلوزیون های آواری سفال های فوق با داده های ذکر شده، محلی یا بومی بودن این مصنوعات باستانی را اثبات می کند. در این مطالعه، بررسی پتروگرافی رسوبی سفالینه های محوطه کهنک، علاوه بر تعیین منشا مواد سازنده سفال، در تفسیر فناوری ساخت و شرایط پخت مورد استفاده قرار گرفته است.

نویسندگان

مریم مرتضوی مهریزی

عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی دانشگاه بیرجند

محمد فرجامی

کارشناس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی