الگوی بهینه پذیرش و موفقیت طرح های توسعه روستایی؛ مطالعه طرح توسعه مشارکتی فناوری در شهرستان های سوادکوه شمالی و قائم شهر

برای درک درست از چگونگی انتشار نوآوری­ها در جامعه، لازم است درک درستی از فرآیند پذیرش آن­ها وجود داشته باشد؛ چراکه افراد در این فرآیند از یکدیگر یاد می­گیرند و برهم تاثیر می­گذارند. هم­چنین توسعهمشارکتی­فناوری به کشاورزان اجازه می­دهد یاد بگیرند و آن­چه ­را که موردنیاز است انتخاب کنند. براین­اساس، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی بهینه پذیرش طرح­های توسعه روستایی، تصمیم دارد نقش مولفه­های موثر با فرض این­که عناصر اصلی نظام پذیرش هستند را مطالعه کند. این پژوهش از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری در این مطالعه بهره برداران، مروجان و مدیران ۱۰ روستای شهرستان های سوادکوه و قائم­شهر می باشد که ۲۸۳ نفر به­صورت طبقه بندی با انتساب بهبنه انتخاب شدند. اطلاعات به دو شیوه میدانی و کتابخانه­ای جمع­آوری و پس از تعیین روایی و پایایی، با استفاده از تحلیل ها توصیفی و تحلیل عاملی مورد تجزیه­وتحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که الگوی بهینه پذیرش شامل عناصری همچون خصوصیات فناوری/ طرح، خصوصیات جامعه محلی، خصوصیات پذیرندگان، خصوصیات مروج، عملکرد مدیران ملی و محلی و هم­چنین اثرات طرح جهت گسترش پذیرش، می­شود. از بین آن­ها در بخش میانگین­ها، خصوصیات پذیرنده، مروج و اثرات طرح دارای بیش­ترین تاثیر بودند و در تحلیل عاملی نیز «اثرات طرح» بیش­ترین نقش را درمیان عوامل موثر بر پذیرش نوآوری ها داشت؛ درواقع پس از پذیرش توسط گروه­های اول و مشخص شدن آثار آن، سایرین نیز ترغیب به پذیرش می­شوند؛ درنتیجه نوآوری و فناوری میان روستاییان گسترش می­یابد.

کلیدواژه ها:

الگوی بهینه ، پذیرش ، طرح های توسعه روستایی ، توسعه مشارکتی فناوری (PTD) ، مروج