اثربخشی آموزش شناختی رفتاری بر سازش یافتگی و خشم دانش آموزان دارای تجربه سوگ

تعداد زیادی از دانش ­آموزان سراسر جهان مرگ یک یا هر دو والد را تجربه می کنند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش شناختی رفتاری بر سازش یافتگی و خشم دانش آموزان دارای تجربه سوگ بود. جامعه آماری دانش آموزان دارای تجربه سوگ شهرستان شاهرود در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ بود، که از بین آن ها نمونه ای به حجم ۳۰ دانش آموز به روش نمونه‎ گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (n=۱۵)  جای دهی شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه کنترل خشم اشپیلبرگر (۱۹۹۹) و پرسشنامه سازش یافتگی سینها و سینگ (۱۹۹۳) را در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. مداخله شناختی رفتاری در ۸ جلسه ۶۰ دقیقه ای برای گروه آزمایش برگزار شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که درمان شناختی رفتاری بر خرده ­مقیاس های سازش یافتگی (سازش یافتگی عاطفی، اجتماعی و تحصیلی) و مولفه های کنترل خشم (خشم حالت، خشم صفت، بروز خشم و کنترل خشم) در مرحله پس آزمون تاثیر معناداری داشته است. میزان این تاثیر بنا به ستون مجذور ضریب اتا برای سازش یافتگی عاطفی ۰/۲۶، سازش یافتگی اجتماعی ۰/۲۶، سازش یافتگی تحصیلی۰/۲۲، خشم حالت ۰/۳۲، خشم صفت۰/۴۶، بروز خشم ۰/۳۱ و کنترل خشم ۰/۳۷ بوده است (P<۰/۰۱). مداخله شناختی رفتاری به کودکان دارای تجربه سوگ با اصلاح افکار و باورهای منفی به کاهش نشخوارهای ذهنی کمک کرده و باعث افزایش سطح سازش یافتگی آن ها می شود. همچنین این دانش آموزان با فراگیری مهارت های کنترل خشم می آموزند که چطور با فشار روانی حاصل از تجربه سوگ مقابله و آن را کنترل کنند.

کلیدواژه ها:

تجربه سوگ ، خشم ، درمان شناختی رفتاری ، سازش یافتگی