واکنش منتخب ژرم پلاسم جهانی و لاین های نوترکیب حاصل از تلاقی بین گونه ای گلرنگ به بیماری بوته میری فوزاریومی

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 93

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJPP-59-3_001

تاریخ نمایه سازی: 13 آبان 1403

چکیده مقاله:

در بین گیاهان دانه روغنی، گلرنگ از جایگاه ویژه ای بویژه برای تولید در شرایط تغییر اقلیم برخوردار است. از مشکلات اساسی کشت گلرنگ، بوته میری بر اثر حمله قارچ ها می باشد، که تنوع ژنتیکی تحمل به آن در گونه زراعی بومی محدود است. بررسی های مورفولوژیکی و مولکولی نشان دادکه عامل بیماری Fusarium solani می باشد. تعداد۵۶ ژنوتیپ گلرنگ شامل لاین های حاصل از تلاقی بین گونه ای و نیز تعدادی از ارقام داخلی و خارجی به منظور بررسی واکنش آنها به بیماری در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه ارزیابی شدند. واکنش بوته ها نسبت به بیماری با اندازه گیری صفاتی مانند: درصد مرگ و میر، طول منطقه نکروز در ریشه، تعداد بوته زنده، وزن خشک ریشه، وزن خشک هوایی، ارتفاع ساقه، قطر ساقه ارزیابی شد. نتایج نشان داد بین میانگین طول زخم روی ریشه و تعداد بوته های زنده در گلخانه همبستگی منفی بالایی وجود داشت. ژنوتیپ ها به پنج گروه (مقاوم، نسبتا مقاوم، متحمل، نسبتا حساس، حساس) تفکیک شدند. مقاومترین ژنوتیپ ها، Padideh، ، Golmehr و والد وحشیP بودند. ژنوتیپ Kose، حساس ارزیابی شد. از آنجایی که گونه وحشی والدp و برخی لاینهای حاصل از تلاقی بین گونه ای آن دارای بیشترین درصد زنده مانی و کمترین درصد مرگ و میر بودند و از طرفی این گونه شبیه ترین گونه از نظر صفات زراعی به گونه اهلی است، استفاده از این گونه و لاین های حاصل از تلاقی بین گونه ای آن برای ایجاد ارقام مقاوم به بیماری قابل توصیه می باشد.

نویسندگان

بهرام شریف نبی

عضو هئیت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان

زهرا پورقاسم

گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

محمد مهدی مجیدی

گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان