بررسی های کانی شناسی، دگرسانی و میانبارهای سیال در رخداد کانه زایی رگه ای تازه کند، شمال شرق زنجان، شمال غرب ایران

گستره معدنی تازه­کند به عنوان بخشی از کمربند فلززایی­ طارم- هشتجین در ۴۵ کیلومتری شمال­شرق شهرستان زنجان، شمال­غرب ایران واقع است. سنگ­های درونگیر این نشانه شامل توده­های نفوذی مرکب با ترکیب سنگ­شناسی کوارتز­ مونزونیت، مونزودیوریت، دیوریت و گابرو به سن الیگومیوسن هستند. پهنه­های دگرسانی در این منطقه به طور عمده شامل کلریت- سریسیت، فیلیک، آرژیلیک، پروپیلیتیک، سیلیسی و کربناتی هستند. کانه­زایی بیشتر به شکل­های پراکنده، رگه-­رگچه­ای متقاطع و جانشینی در دو مرحله جدای درونزاد و برونزاد رخ داده است. پیریت کانی سولفیدی عمده درونزاد است که با کانی­های مگنتیت، هماتیت، هماتیت ورقه­ای (اسپکیولاریت)، کالکوپیریت و گالن همراهی می­شود. مهم­ترین کانی­های برونزاد در این منطقه هماتیت، گوتیت، لیمونیت، بورنیت، کالکوسیت، کوولیت، مالاکیت و آزوریت هستند که مجموعه کانی­های درونزاد را همراهی می­کنند. با بررسی سازای میانبارهای سیال موجود در رگه- رگچه­های کوارتز- سولفیدی همراه با دگرسانی­های فیلیک، سیلیسی و آرژیلیک، چهار نوع میانبار سیال تک فاز مایع (L)، تک فاز بخار (V)، دو فازی غنی از مایع (L+V) و دو فازی غنی از بخار (V+L) شناسایی شد. دماهای همگن شدگی میانبارهای سیال مورد بررسی در گستره ۱۴۰ تا ۳۰۰ درجه سانتی­گراد تغییر می­کنند و دماهای ذوب آخرین بلور یخ در میانبارهای سیال دو فازی نشان دهنده شوری ۱۸/۰ تا ۸۱/۸ درصد وزنی معادل نمک طعام هستند. بر اساس نتایج ریزدماسنجی میانبارهای سیال، جوشش و رقیق­شدگی با آب­های زیرزمینی با خاستگاه جوی سازوکار اصلی در گسترش و تکامل این نشانه معدنی محسوب می­شوند. براساس ویژگی­ها و الگوی منطقه­بندی دگرسانی، کانه­زایی و میانبارهای سیال، گستره معدنی تازه­کند دارای بیشترین شباهت با ذخایر رگه­ای مس وابسته به ذخایر مس پورفیری است.

کلیدواژه ها:

Mineralization ، alteration ، fluid inclusions ، Tazehkand ، Zanjan. ، کانی شناسی ، کانه زایی ، دگرسانی ، میانبارهای سیال ، تازه کند ، زنجان.