تحلیل تاثیر تغییر اقلیم بر تحولات فضایی - مکانی جمعیت در ایران (نمونه موردی: شهر کرج)

پیامدهای مختلف تغییراقلیم،به­سرعت در حال افزایش است. طبق نظر محققان، این پدیده بیش­ترین اثر خود را بر روی کشورهای درحال توسعه خواهد گذاشت؛ چراکه این کشورها دارای امکانات و توانایی کمتری در جهت انطباق با پدیده تغییر اقلیم هستند. امروزه عدم شناخت صحیح از پدیده تغییر اقلیم و پیامدهای آن بر بخش­های مختلف در ایران، باعث بروز چالش­های مختلفی برای شهروندان، مدیران و برنامه­ریزان شده است، از جمله این چالش­ها می­توان به زوال کشاورزی، خشکسالی و سیل، فقر و همچنین افزایش مهاجرت­ها اشاره کرد؛ بنابراین هدف از این پژوهش بررسی تاثیرات تغییر اقلیم بر تحولات فضایی- مکانی جمعیت در ایران است؛ همچنین در گام دوم نیز به مطالعه تفصیلی­تر محدوده تحقیق یعنی مهاجران اقلیمی ساکن در کلانشهر کرج پرداخته شده است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و ماهیت آن علی (پس­رویدادی) و از نظر رویکرد قیاسی-استقرایی است. همچنین از منظر زمان مقطعی است و بازه زمانی ۲۰۱۶-۱۹۹۶ را در برمی­گیرد. جهت جمع­آوری اطلاعات و داده­های موردنیاز از بررسی­های اسنادی، کتابخانه­ای و پرسش نامه استفاده شده است. یافته­های پژوهش که محصول تحلیل داده­ها و تهیه نقشه همچنین ۴۰۰ پرسش نامه پاسخ داده­شده در ۸ منطقه شهر کرج است، نشان می­دهد که علت بیش از ۱۰ درصد از مهاجرت­ها به کرج، پدیده تغییر اقلیم بوده است. شهر کرج از ۹ استان کشور مهاجران اقلیمی داشته که بیش­ترین آن­ یعنی حدود ۳۰ درصد، از استان­ خوزستان بوده است. همچنین بیش­ترین تعداد مهاجران اقلیمی در دو منطقه ۲ و ۵ کلان­شهر کرج اقامت دارند. بر اساس نتایج این پژوهش، علت ورود ۶/۴۵ درصد از مهاجران به شهر کرج، ارزان­بودن مسکن در شهر کرج نسبت به تهران، یافتن شغل در تهران و همچنین نزدیکی این شهر به پایتخت بوده است. در واقع با سکونت در شهر کرج، مهاجران می­توانند به امکانات آموزشی (دانشگاه­ها و مراکز آموزشی) و خدمات بهتر درمانی و پزشکی در شهر کرج و تهران دسترسی داشته باشند. همچنین ۳۰ درصد از مهاجران شهر کرج نیز دلایل شغلی را دلیل مهاجرت به کرج عنوان کرده­اند.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، تحولات فضایی - مکانی ، مهاجرت ، جمعیت ایران ، شهر کرج