کاربرد مواد جایگزین سرب در حفاظ های بکار رفته برای تضعیف پرتوهای ایکس و گاما در محدوده ی انرژی های رادیولوژی تشخیصی: مقاله ی مروری

مقاله مروریسرب، پرکاربردترین ماده برای ساخت حفاظ های پرتویی در بخش های رادیولوژی تشخیصی می باشد، زیرا توانایی آن در تضعیف پرتوهای ایکس به دلیل عدد اتمی و چگالی بالا نسبت به سایر مواد برتر بوده و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه تر می باشد. از طرفی، حفاظ های سربی معایب جدی مانند سمیت و وزن بالا، انعطاف پذیری و پایداری کمی دارند. لذا لزوم استفاده از حفاظ های عاری از سرب، توسط محققین در سال های اخیر به طور جدی مطرح شده است. هدف از این مطالعه، مروری بر مواد و ترکیبات جایگزین سرب در محافظ های پرتویی و همچنین میزان اثربخشی آن ها در رفع محدودیت های حفاظ های سربی رایج می باشد. در بین جستجوهای صورت گرفته در پایگاه های داده ای از قبیل Google Scholar, Web of Science, Medline, Scopus و Embase با کلید واژه های حفاظت در برابر اشعه، حفاظ های غیرسربی، پرتونگاری تشخیصی، در مجموع ۸۳ مقاله مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به طیف گسترده ی مواد قابل استفاده در حفاظ های پرتویی، نتایج نشان می دهند علاوه بر عدد اتمی، سایز ذرات نیز می تواند در افزایش قابلیت حفاظ ها موثر واقع شود تا جایی که ترکیبات پیشنهاد شده در سایز نانو بازده تضعیف پرتوی بیشتری داشتند. همچنین در مقایسه با حفاظ های تک ماده و یا ترکیب های پلیمری رایج، کامپوزیت های پلیمری چند لایه، احتمال نفوذ اشعه ی ایکس را به طور موثرتری کاهش داده اند. تحقیقات برای یافتن مواد جایگزین سرب و بهینه سازی حفاظ های پرتویی همچنان ادامه دارد زیرا دستیابی به حفاظ سبک، منعطف، ارزان و با قابلیت تضعیف بالا در کل طیف انرژی های تشخیصی دشوار می باشد.

کلیدواژه ها:

حفاظت در برابر اشعه ، حفاظ های غیرسربی ، پرتونگاری تشخیصی