تاثیر سطوح مختلف نانواکسید مس و سولفات مس بر عملکرد، ایمنی، فراسنجه های خونی و خصوصیات لاشه بره های پرواری

زمینه مطالعاتی: نانو اکسید مس نسبت به سولفات مس چندین مزیت دارد که از آن جمله می توان به بهبود اثربخشی، مصرف دوز کمتر با نتایج بهتر، عدم تداخل با سایر مواد و انتشار کمتر به محیط زیست اشاره کرد. بنابراین نانو ذرات مس اثرات مفیدتری بر عملکرد حیوان دارند و می توانند به عنوان جایگزین سولفات مس استفاده شوند. هدف: بررسی اثر اشکال مختلف مس (نانواکسید مس و سولفات مس) و همچنین سطوح مختلف ترکیبات مورد مطالعه بر عملکرد، ایمنی، فراسنجه های خونی و خصوصیات لاشه بره های پرواری آمیخته رومانف-مغانی بود. مواد و روش ها: این پژوهش با استفاده از ۳۰ راس بره در قالب طرح کاملا تصادفی با ۵ گروه آزمایشی (۶n=) در طی یک دوره آزمایشی ۵۶ روزه انجام شد. جیره های آزمایشی این پژوهش شامل: ۱) جیره پایه یا شاهد (CON؛ بدون مکمل مس)، ۲) جیره پایه + ۱۰ میلی گرم مس در کیلوگرم ماده خشک به شکل سولفات مس (CuS۱۰)، ۳) جیره پایه + ۲۰ میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک به شکل سولفات مس (CuS۲۰)، ۴) جیره پایه + ۱۰ میلی گرم مس در کیلوگرم ماده خشک به شکل نانواکسید مس (CuN۱۰) و ۵) جیره پایه + ۲۰ میلی گرم مس در کیلوگرم ماده خشک به شکل نانواکسید مس (CuN۲۰) بودند. بره ها بر اساس وزن بدن و به صورت تصادفی به یکی از پنج گروه آزمایشی اختصاص داده شدند. نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از سولفات مس و نانواکسید مس در سطوح ۱۰ یا ۲۰ میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک جیره تاثیر معنی داری بر پارامترهای عملکردی بره های پرواری شامل وزن بدن، افزایش وزن زنده، مصرف ماده خشک و ضریب تبدیل غذایی نداشت) ۰۵/۰(P>. همچنین یافته های این پژوهش نشان داد استفاده از سولفات مس و نانواکسید مس در سطح ۱۰ میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک جیره، غلظت اوره خون را در ۳۰ روزگی در مقایسه با دیگر تیمارهای آزمایشی به طور معنی داری افزایش داد (۰۵/۰>P). دیگر پارامترهای خونی مانند غلظت گلوکز، کلسترول، تری گلیسیرید، آلبومین، پروتئین، بتاهیدروکسی بوتیرات، آنزیمهای آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین ترانس آمیناز و شاخص های آنتی اکسیدانی سوپر اکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند (۰۵/۰P). غلظت مس در کبد به طور معنی داری در اثر تغذیه ۲۰ میلی گرم مس به شکل نانواکسید مس افزایش یافت (۰۵/۰>P). تغذیه مکمل سولفات مس موجب کاهش غلظت سلنیوم در گوشت نسبت به گروه شاهد شد (۰۵/۰>P). خصوصیات لاشه شامل درصد لاشه گرم و سرد به همراه درصد اندام های داخلی در بین گروه های تیماری تفاوت معنی داری نداشتند (۰۵/۰نانواکسید مس در این مطالعه؛ به نظر می رسد استفاده از منبع نانو اکسید مس می تواند استراتژی سودمندی در کاهش دفع این عنصر بوده و بدین ترتیب به کاهش آلودگی زیست محیطی کمک کند.

کلیدواژه ها:

بره پرواری ، سولفات مس ، عملکرد ، فراسنجه خونی ، نانواکسید مس