شبکه هم رخدادی واژگان کتاب های کتابداری و اطلاع رسانی بر اساس نمایه های استنادی BKCI

سابقه و هدف: هم ­واژگانی روشی جهت مطالعه ­ی ساختار فکری دانش در موضوعات گوناگون است که برای نگاشت رابطه­ ی میان مفاهیم، اندیشه­ ها و مشکلات در علوم پایه و علوم اجتماعی استفاده می­ گردد. هدف پژوهش حاضر ترسیم شبکه هم رخدادی واژگان کتاب های کتابداری و اطلاع رسانی بر اساس نمایه های استنادی کتاب BKCI است. مواد و روش ها: نوع پژوهش، کاربردی است و از روش تحلیل هم رخدادی واژگان و تحلیل شبکه های اجتماعی استفاده شده است. جامعه ­ی آماری این پژوهش، ۱۶۴۹۹ کتاب نمایه ­شده در قلمرو موضوعی کتابداری و اطلاع رسانی در وبگاه علم (Web of Science (WoS)) است و به منظور یک دست سازی و تحلیل داده ها از نرم افزارهای Bibexcel، Ucinet و Net Drow استفاده گردید. یافته ها: زوج های هم واژگانی دارای بیشترین فراوانی «ایزو ۹۰۰۱- سیستم های مدیریت کیفیت با فراوانی ۱۲» «کتابدار- وب ۲ با فراوانی ۱۰» است. تحلیل خوشه ای نشان داد که شش خوشه ارتباطات علمی و انتشارات دیجیتالی، مدیریت کتابخانه و مشارکت اجتماعی، سیاست اطلاعات و مدیریت فناوری، آموزش و رهبری در خدمات اطلاعات، مدیریت و حکمرانی، شبکه دیجیتالی و توسعه حرفه کتابداری و اطلاع رسانی در این مطالعه وجود دارد. همچنین کلیدواژه های مشارکت، کتابخانه و سواد اطلاعاتی با ۶۸، ۵۵ و ۴۷ بالاترین مرکزیت درجه و مورد پژوهی، اطلاعات و سیاست با ۲۵۴، ۲۵۳ و ۲۵۲ بالاترین مرکزیت نزدیکی و مشارکت، سواد اطلاعاتی و کتابخانه با ۸۲۶/۵۸۲، ۵۱۸/۸۳۵ و ۵۱۲/۸۰۲ بالاترین شاخص مرکزیت بینابینی را دارند. یافته ­ها همچنین بیانگر این است که حدود شانزده درصد از کتاب های منتشر شده در قلمرو موضوعی پژوهش حاضر، در راستای هدف چهارم توسعه پایدار یعنی آموزش با کیفیت بوده است. نتیجه گیری: کلیدواژه های «مشارکت»، «کتابخانه»، «سواد اطلاعاتی»، «کتابخانه دانشگاهی» و «کتابدار» در ترسیم نقشه علم، نقش اصلی و تعیین کننده ای در شبکه اجتماعی کتاب های کتابداری و اطلاع رسانی را ایفاء می کنند.

کلیدواژه ها:

Book Citation Indexes (BKCI) ، Library and Information Science (LIS) ، Co-word analysis ، Social Network Analysis (SNA) ، نمایه استنادی کتاب ، کتابداری و اطلاع رسانی ، تحلیل هم واژگانی ، تحلیل شبکه اجتماعی