پترولوژِی و ژئوشیمیایی توده‌های مافیک به اولترامافیک ماسوله

سنگ‌های نفوذی مافیک و اولترامافیک در جنوب فومن و در منطقه محسوب شامل گابرو ، آلکالی گابرو، اولیوبن گابرو، گابرودیوریت ، ملاگابرو، کلینوپیروکسینیت، و ورلیت می‌باشد که درون سنگ‌های مجموعه دگرگونی گشت و سازنده های شمشکی و شال نفوذ کرده است. توده‌های مافیک در این ناحیه هم از نوع ایزوتوپ ( اولیوبن گابروی گشت ) و هم از نوع انیزوتروپ ( گابروی لایه ای زودل) می‌باشند. بافت این سنگ‌ها عمدتاً گرانولار متوسط تا درشت دانه و هانیه کانی‌ها نظیر اولیوبن ، کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز (از انواع سدیک) هورنیلند قهوه‌ای و کانی‌های فرعی مانند اسفن و آپاتیت می‌باشد. این توده‌ها خود به وسیله دایک ها ی مونزونیتی قطع شده‌اند و در حد رخسار ه های پرهنیت - پومپله ایت و رخساره زیر شیست سبز و چهار دگرسانی و دگرگون شده‌اند که این فرایند عامل حدوث ورند توله ایتی در این سنگ‌ها است در حالی که دگرگونی و دگرسانی در جام (متاسوماتیسم) باعث خروج مواد آلکالن سنگ شده و روند آلکالن آن را که در بررسی‌های پتروگرافی نیز تأیید شده تعقیب داده است. در بررسی‌های ژئوشیمیایی این توده‌ها نیز تأیید تبلور تفکیکی در این سنگ‌ها پی می‌بریم که در امتداد و مشابه روند تبلوری سنگ‌های آذرین بیرونی در البرز مرکزی بوده و در واقع می‌توان آن‌ها را به عنوان حجره‌های تغذیه کننده این سگ‌های ولکانیک در نظر گرفت. این هم‌بستگی همچنین با سایر سنگ‌های مافیک و اولترامافیک منطقه سرو تا حدی آشکار است ، اما متفاوت از متابازیت های مجموعه اسالم -شاندرمن می‌باشد. با بررسی میزان عناصر کم تحرک در این صحنه‌ها می‌توان به منشأ طوری شده آن‌ها پی برد. از این‌رو می‌توان تشکیل آن‌ها را در یک محیط حاشیه قاره‌ای ای احتمالاً مربوط به فعالیت‌های ماگمایی با سن کرتاسه بالایی و حتی اوایل سنوزوئیک می‌باشد که آثار آن البرز وفور یافت می‌شود.