تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره متوسطه اول از نظر میزان توجه به مفهوم نیکوکاری

این پژوهش با هدف ارزیابی کتاب­های درسی دوره متوسطه اول از نظر توجه به مفهوم نیکوکاری انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوای کمی و جامعه آماری پژوهش شامل کتاب­های درسی دوره متوسطه اول بود که با روش نمونه ­گیری هدفمند ۵ عنوان کتاب (هدیه های آسمانی، تفکر و سبک زندگی، آموزش قرآن، فارسی و مطالعات اجتماعی) با ۱۴ جلد کتاب در نمونه قرار گرفت. ابزار اندازه­ گیری، چک­لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بود که روایی آن مورد تایید کارشناسان و صاحبنظران بوده و پایایی آن با روش ویلیام اسکات ۹۶ درصد محاسبه شد. شیوه پردازش داده­ ها بر اساس روش آنتروپی شانون بوده و به منظور بررسی میزان تفاوت مولفه ­های نیکوکاری در کتاب­های درسی سه پایه از آزمون خی­دو استفاده شد. یافته­ های پژوهش نشان داد که در دوره متوسطه اول به مولفه ­های «کمک نیازمندان»، «احترام به دیگران، «همدلی با دیگران» توجه بیشتر و به مولفه ­های «مهار خشم، «احترام به حقوق حیوانات و گیاهان»، «فعالیت داوطلبانه»، «وقف» و «عفو و بخشش» توجه کمتری مبذول شده است. همچنین مولفه ­های «عفو و بخشش»، «فعالیت داوطلبانه»، «مهار خشم» و «احترام به حقوق حیوانات و گیاهان» ضریب اهمیت پایینی داشته­ و پراکندگی مناسبی در کتاب­های درسی سه پایه نداشته ­اند. علاوه بر این، فراوانی مولفه ­های نیکوکاری در کتاب­های پایه نهم به مراتب کمتر از پایه ­های هفتم و هشتم بود.

کلیدواژه ها:

کتاب های درسی ، متوسطه اول ، تحلیل محتوای کمی ، نیکوکاری