مولفه ها و شاخص های سیاسی اثرگذار بر امنیت دریایی جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر

دریای خزر پس از جنگ سرد به عنوان حلقه اتصال آسیا به اروپا و همچنین آسیای شمالی به جنوبی از یک موقعیت ژئوپلیتیک به یک منطقه ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی حساسی تبدیل گردیده است. هدف اصلی این مقاله تبیین مولفه ها و شاخص های سیاسی اثرگذار بر امنیت دریایی جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر است. این تحقیق از منظر هدف یک تحقیق کاربردی است و از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق به تعداد ۹۰ نفر که به دو قسمت (۱۵ نفر جامعه خبرگی + ۷۵ نفر جامعه کارشناسان مرتبط با موضوع) تقسیم شده اند. پس از تجزیه وتحلیل کیفی داده های به دست آمده از مطالعه اسناد و مدارک، پیشینه ها و متن مصاحبه با صاحب نظران تعداد ۵ مولفه سیاسی تاثیرگذار در امنیت دریایی شامل رژیم حقوقی دریای خزر، ژئوپلیتیک و ژئواکونومی دریای خزر، واگرایی سیاسی همسایگان دریای خزر، رقابت های مخرب سیاسی همسایگان دریای خزر و رقابت قدرت ها (مکمل های قدرت در حوزه مسائل دریای خزر) و تعداد ۴۸ شاخص احصاء شد که پس از تجزیه وتحلیل کمی هر ۵ مولفه و فقط تعداد ۲۲ شاخص مورد تایید جامعه آماری قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

امنیت ، امنیت دریایی ، دریای خزر ، مولفه های سیاسی