تبیین علل عدم گزارش خطاهای پزشکی در بیمارستان و استراتژی های ترغیب به گزارش: مطالعه کیفی(تحلیل محتوی)

سابقه و هدف: وقوع خطاهای پزشکی در مراکز درمانی به دلیل ماهیت حساسی که از نظر تامین سلامت و حفظ جان بیمار دارند، بسیار عدم گزارش خطاهای پزشکی می تواند موجب خسارت های مالی و معنوی به بیماران و اثر نا مطلوبی بر بدنه نظام سلامت بگذارد. خطاهای پزشکی پیامدهای بالینی و اقتصادی چشمگیری دارند و بر روی شاخص های مرگ و میر تاثیر می گذارند که با وجود طیف وسیعی از خطاهای پزشکی در هنگام ارائه خدمات سلامت، خطاهای کادر درمان به دلیل وجود بیش ترین ارتباط مراقبتی بین آنان و بیمار از پیچیده ترین بحث های مدیریتی در مورد وقوع خطا در سیستم های درمانی است. بنابراین هدف از این مطالعه تبیین علل عدم گزارش خطاهای پزشکی در بیمارستان و راهکارهای ترغیب جهت گزارش آن بوده است. مواد و روش ها: این مطالعه کیفی با روش مصاحبه نیمه ساختار یافته عمیق فردی با رویکرد تحلیل مرسوم و هدف شناسایی عوامل موثر بر علل عدم گزارش خطاهای پزشکی در سال ۱۴۰۲ انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل پزشکان، خبرگان و صاحبنظران و ارایه دهندگان فعال در حوزه ایمنی بیمار در بیمارستان بوده اند، به عبارت دیگر افرادی مورد مصاحبه قرار گرفتند که در این زمینه مطلع بوده وتجارب ارزشمندی داشتند ابزارگردآوری داده ها شامل پرسشنامه نیمه ساختار یافته ای بودکه با بررسی متون و با کمک اساتید خبره جهت مصاحبه انجام شد. نمونه گیری در مطالعه به صورت هدفمند تا حد رسیدن به مرحله اشباع انجام شد. پژوهش با مصاحبه ۲۲ نفر از خبرگان به اشباع رسید. پس ازپیاده سازی مصاحبه ها، ازطریق تحلیل محتوا، گویه ها و زیر گویه ها مشخص گردید. یافته ها: عوامل کلیدی موثر در علل عدم گزارش خطا در ۲ درون مایه و ۶ طبقه و ۴۵ گویه شناسایی شدند. درون مایه های استخراج شده شامل عوامل سازمان و مدیریت و موارد قانونی بودند. عوامل سازمان و مدیریت شامل فرهنگ سازمانی، ارتباطات، گزارش دهی و نظارت و عوامل قانونی شامل پیامدهای گزارش دهی و کنترل بودند. در نهایت ۳۸ راهکار جهت ترغیب به گزارش خطای پزشکی پیشنهاد گردید. راهکارهای صاحب نظران جهت استراتژی های ترغیب به گزارش خطاهای پزشکی در بیمارستان در ۲ درون مایه و ۶ طبقه و ۳۸ گویه شناسایی شدند. درون مایه های استخراج شده شامل عوامل سازمان و مدیریت و موارد قانونی بودند. عوامل سازمان و مدیریت شامل فرهنگ سازمانی، فرآیندگزارش دهی، نظارت و ارتباطات و عوامل قانونی شامل پیامدهای گزارش دهی و کنترل بودند. استنتاج: بروز خطا در اقدامات پزشکی، باتوجه به ماهیت و حساسیت اقدامات ممکن است رخ دهد؛ ولی نکته مهم آن است که کادر درمان خود را موظف بدانند تمام تلاش خود را برای به حداقل رساندن خطا و آسیب به بیماران انجام دهند. مطالعه علل عدم گزارش خطای پزشکی و توضیح دلایل آن بر ایمنی و کیفیت خدمات سلامت موثر است که این به سیاستگذاران و دست اندرکاران نظام سلامت کمک می کند تا تصمیمات مناسبی را در مورد گزارش خطای پزشکی و ارائه خدمات با کیفیت تر با هدف قرار دادن عموم مردم اتخاذ کنند هم چنین آموزش تیم پزشکی در مورد انواع خطاها و نحوه درمان صحیح آن ها ضروری است.

کلیدواژه ها:

hospital ، medical errors ، adverse events ، quality of healthcare ، never events ، بیمارستان ، خطاهای پزشکی ، رویدادهای نامطلوب ، کیفیت مراقبت های سلامت ، وقایع ناخواسته