ارزیابی رفتار کاربران و کشاورزان با پسماند روغن موتور استفاده شده در تراکتورهای کشاورزی

حدود یک درصد از نفت خام ورودی به پالایشگا ه ها به صنعت روانکار اختصاص دارد بیش از ۵۰۰ هزار تراکتور، قریب به ۲۰ هزار کمباین برداشت غلات، بیش از ۱۹۰ هزار تیلر (تراکتور دوچرخ و حدود ۱۳ هزار کمباین برنج موجود، بخش عمده ای از ناوگان موتوری کشاورزی کشور را تشکیل می دهند. ۳۹/۱ درصد از روغن موتور تولیدشده در کشور در بخش کشاورزی که دومین مصرف کننده روغن موتور بعد از بخش حمل و نقل است مورد استفاده قرار می گیرد. روغن موتور کارکرده در عین ارزش اقتصادی که دارد، یک پسماند ویژه خطرناک است که باید به طور اصولی با آن رفتار کرد. اطلاع دقیق از میزان تولید و نحوه نگهداری و بازیافت این مواد در بخش های مختلف می توانداز سویی نقش به سزایی در مدیریت و حفظ پایداری محیط زیست و منابع آب وخاک، منابع انرژی و صرفه جویی اقتصادی و از سوی دیگر حفظ سلامت جوامع روستایی و شهری را به دنبال داشته باشد. بنابراین مطالعه ای با هدف بررسی وضعیت رفتار کاربران تراکتورهای کشاورزی با روغن کارکرده، در شمال استان خوزستان انجام گرفت. نتایج نشان داد تنها ۱۳ درصد حجم پسماند تولید شده از سوی کاربران تراکتور های کشاورزی در بخش خصوصی، به واحدهای جمع آوری و بازیافت تحویل داده می شد. نتایج آزمون همبستگی، نشان داد بین دو متغیر وضعیت سایه بان ادوات دنباله بند تراکتور های کشاورزی و استفاده از روغن موتور کارکرده به عنوان یک عایق برای جلوگیری از زنگ خوردگی ادوات موجود در کارگاه های کشاورزی بخش خصوصی، همبستگی منفی و معنی داری داشته است. جلب توجه و مشارکت کشاورزان و کاربران تراکتور های کشاورزی در زمینه مدیریت روان کار ها مخصوصا پسماند آن می تواند بر حفظ محیط زیست، تداوم سلامت و پویایی جامعه کشاورزی، حفظ منابع ارزشمند فسیلی و اقتصاد تولید تاثیر شایانی داشته باشد و چابک سازی زنجیره ی عرضه، تامین روغن موتور و جمع آوری روغن موتور کارکرده و فراهم آوردن لجستیک موردنیاز به ویژه در ماه های اوج عملیات کشاورزی و انجام به موقع و باکیفیت عملیات را به همراه داشته باشد.

کلیدواژه ها:

پسماند ، روغن موتور کارکرده ، مکانیزاسیون کشاورزی ، محیط زیست