کاربرد پسماندهای لیگنوسلولزی نخل خرما در صنایع چوب

ضعف پوشش جنگلی در ایران، همواره دسترسی به منابع چوبی را با چالش روبه رو کرده است. برای برآورده کردن نیازهای داخلی، هر ساله مبالغ قابل توجهی ارز، صرف واردات چوب می گردد. با اجرای طرح تنفس جنگل و ممنوع شدن بهره برداری تجاری و صنعتی از چوب جنگل های کشور، استفاده از منابع تجدید شونده خارج از جنگل امری ضروری به نظر میرسد. یکی از راهکارهایی که در این زمینه در نظر گرفته شده است، زراعت چوب است. این در حالی است که اگر تمهیدات لازم در نظر گرفته نشود زراعت مستقیم چوب می تواند در استفاده از منابع آب و خاک به عنوان رقیب بخش تولید غذا عمل کند. استفاده از بقایای چوبی محصولات کشاورزی و به اصطلاح زراعت غیر مستقیم چوب، بدون نیاز به مصرف اضافی منابع کمیابی مثل آب مخصوصا در مناطق گرم و خشک جنوب کشور، می تواند یکی از راه حل های ممکن در این زمینه باشد. در این بین بقایای ناشی از هرس نخل خرما به دلایل فنی، اقتصادی و اجتماعی بسیار، یکی از گزینه های مناسب می باشد به طوری که چشم انداز گسترده ای برای استفاده از این بقایا در صنایع چوب وجود دارد. در کشور سالانه حدود ۸۵۰ هزار تن پسماند لیگنوسلولزی از عملیات تمیز کردن و هرس نخل خرما به جا می ماند. بررسی انجام گرفته در این مطالعه نشان داد رگبرگ نخل خرما از ویژگی های شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی در خور توجهی برخوردار می باشد و از این حیث قابل رقابت با بسیاری از گونه های چوبی شناخته شده می باشد. با توجه به حجم انبوه تولید سالانه این بقایا و ارزش اقتصادی بالقوه آن و راه های تازه استفاده از این بقایا که اخیرا معرفی شده است، پیشنهاد می گردد به طور عام، زراعت غیرمستقیم چوب و به طور ویژه کاربرد پسماندهای لیگنوسلولزی نخل خرما در صنایع چوب در کنار زراعت مستقیم چوب،به طور جدی در برنامه های تامین نیازهای چوبی کشور، دنبال گردد.

کلیدواژه ها:

نخل خرما ، رگبرگ ، خواص مکانیکی ، خواص برشی و صنعت چوب