معنی شناسی شناختی و معنی شناسی ساختگرا

دستور شناختی از زمان پیدایش خود در ۱۹۷۶ تاکنون شاهد تنوعات بسیاری بوده است. شاید بتوان نخستین گونه های آن را که مورد حمایت رونالد لانگاکر و جرج لیکاف است، «دستورساختی شناختی » نام نهاد. این نامگذاری پرسشی را به ذهن خواننده متبادر می کند که آیا  نظریه شناختی و نظریه ساختگرایی خاستگاه یکسانی دارند. با توجه به پرسش فوق، فرضیه نگارنده به این صورت شکل گرفت که زبانشناسی شناختی و ساختگرایی آبشخورهای نظری یکسانی دارند و با گذشت زمان و انجام پژوهشهای گوناگون هر یک از آنها مراحل تکوینی متفاوتی را طی کرده اند. با توجه به اهمیت رویکردهای شناختی در تحلیلهای معنایی، توجه به تفاوتهای این نظریه با رویکردهای پیش از خود می تواند در مطالعات معنایی سودمند باشد. از آنجا که تا کنون تحقیقی با چنین هدفی صورت نگرفته، پژوهش حاضر بدیع می نماید. در این مقاله پس از اشاره به زمینه هایی که سبب شد از درون اندیشه های سوسور، دو نظریه زبانشناختی متفاوت به وجود آید، به بررسی آراء مطرح شده در دو رویکرد ساختگرایی و شناختی پرداخته می شود. در ادامه مشخص میگردد که این دو نظریه برداشتهای مختلفی از «پیش نمونه»، «چندمعنایی» و «مفاهیم» دارند. در بخش پایانی مقاله نتایج حاصل از تحقیق ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

ارجاع ، پیش نمونه ، تعین ، چندمعنایی ، دلالت