مکان یابی بهینه مراکز ورزشی با استفاده از GIS منطقه ۲۰ تهران

مقدمه: بشر همواره مایل بوده است با توجه به هزینه کمتر، سود بیشتر و دسترسی به منابع، مکان فعالیت خود را در نظر بگیرد. از طرفی با توجه به رشد شدید شهرها و شهر گرایی طی سال های گذشته، تفکر برنامه ریزی برای توزیع بهینه امکانات و خدمات شهری اهمیت بیشتری پیداکرده است، به طوری که در صورت عدم توجه به مکان یابی صحیح و مناسب کاربری های خدمات عمومی، هرج ومرج، ترافیک و آلودگی زیست محیطی و نظایر آن در شهر پدید خواهد آمد . اماکن ورزشی از اساسی ترین بخش سخت افزاری در حوزه تربیت بدنی و ورزش و جزء مهمی از تاسیسات سازمان های انسانی به شمار می روند و مکان یابی بهینه برای آن ها از وظایف مهم برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان شهری می باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش مکان یابی بهینه مراکز ورزشی با استفاده از GIS منطقه ۲۰ تهران انجام شده است.روش تحقیق: روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی بوده و نگرش حاکم بر پژوهش نگرشی سیستمی است و رویکرد حاکم بر آن مبتنی بر روش تحقیق تحلیلی است از لحاظ معیار زمانی از نوع مقطعی است. در این تحقیق روش نمونه گیری نیاز نبود و کل کاربری های ورزشی در محدوده منطقه ۲۰ تهران مطالعه شد. برای این امر با جمع آوری اطلاعات مکانی از نقشه ها و تجزیه وتحلیل آنها با استفاده از مدل های GIS مانند AHP و مدل همپوشانی وزن ها به ارزیابی مکان های مناسب کاربری ورزشی اقدام شد.یافته ها: نتایج به دست آمده از تحقیق با استفاده از آزمون های AHP، نشان داد که معیارهای بسیار مهم در تعیین اماکن مناسب برای مکانیابی در ساخت عبارت بودند از: تراکم جمعیتی، دسترسی آسان، فاصله از فضاهای سبز و میزان دوری از مراکز صنعتی. با توجه به نتایج این پژوهش می توان انتظار داشت که الگوی توزیع فضاهای ورزشی متناسب با حجم جمعیت شهر نیست. توزیع فضای ورزشی از الگوی منطقی پیروی نمی کند و عموما دسترسی به اماکن ورزشی با محدودیت های فضایی و زمانی بسیاری مواجه است.نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان بیان داشت که با توجه به نتایج نهایی به دست آمده از تحقیق نشان می دهد غالب اماکن ورزشی موجود در محدوده از لحاظ مکانی دارای وضعیت نامناسب و متوسط و در برخی موارد اندک دارای وضعیت مناسب است. این مسئله را می توان گواهی بر عدم استفاده مدیران از روش های نوین و رایانه ای در مکان یابی و ساخت اماکن ورزشی دانست.

کلیدواژه ها:

مکان یابی ، ایمنی ، مراکز ورزشی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، منطقه ۲۰ تهران.