بازنمایی تنوع گفتمانی الگوهای خانواده ایرانی با تاکید بر نگرش به کار خانگی در تجربیه زیسته دختران مجرد

پژوهش حاضر با هدف بازنمایی و تفسیر گفتمانی الگوهای خانواده ایرانی از نظر نوع نگرش نسبت به کار خانگی در تجربه زیسته دختران مجرد، به روش کیفی از نوع تحلیل گفتمان مبتنی بر پارادایم تفسیرگرایی انجام شد. بدین منظور با بهره‎گیری از چارچوب نظری جامعه شناسی تفسیر و نظریه سازه اجتماعی دیوید چیل، پنج الگوی خانواد ایرانی یعنی، خانواده پست مدرن، خانواده تجددگرا، خانواده درحال گذار، خانواده سنتی و خانواده مذهبی بازنمایی شد. برای بررسی و مقایسه الگوهای خانواده از عناصر تحلیلیی مفصل بندی، دال مرکزی، دال های شناور، اسم سازی، برجسته سازی و حاشیه رانی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل دختران مجرد ۱۸ تا ۲۸ ساله شهر قم بود که تعداد ۵۰ نفر از ایشان به روش هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری در مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته برای ورود به پژوهش انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی خانواده مذهبی به دلیل ویژگی های مثبت بالقوه ای که دارد در مقایسه با دیگر الگوها مناسب تر بوده و کارآمدی بیشتری دارد. این ویژگی ها عبارتند از: عدالت محوری، اصالت جمع در عین اصالت فرد، معرفی الگوهای دینی، پویایی و امکان تطبیق با شرایط، مورد حمایت و همنوا با ساختارهای اجتماعی بودن، توجه به خواسته های فردی با درنظر گرفتن سعادت دنیوی و اخروی، خانواده گرایی، تاکید بر مشورت و اخلاق محوری. بااین حال، آسیب شناسی شیوه های فعلیت بخشیدن به این الگو ضروری است.

کلیدواژه ها:

تحلیل گفتمان خانواده ایرانی ، الگوهای خانواده ، کار خانگی ، خانواده پست مدرن ، خانواده تجددگرا ، خانواده درحال گذار ، خانواده سنتی ، خانواده مذهبی