بازشناخت استقرار ارکان شهرهای جدید نسل نو به روش تحلیل محتوای مضمون محور (مطالعه موردی: شهر جدید مصدر)

شهر جدید یکی از موضوعات و محورهای کانونی در مطالعات شهری محسوب می شود که در دو سده اخیر سهم قابل توجهی از متون ناظر برساخت محیط شهری بدان پرداخته اند. در حال حاضر، استقرار نسل نوین شهرهای جدید قرن بیست و یکمی؛ قوی ترین جریان سازنده و پیشرو این دسته از سکونتگاه های نوپدید به شمار رفته که نیازمند مطالعات بروز از زوایای گوناگون است. باوجود اهمیت بالای این گونه از شهرها؛ ادبیات علمی و تخصصی حول این موضوع یعنی شهرهای جدید نسل نو در ایران بسیار کم رنگ بوده و تاکنون پژوهش های اندک شماری در این حوزه تدوین گردیده است. هدف از این پژوهش پر کردن بخشی از خلاهای یادشده به کمک ارائه یک خوانش نوین از تجارب جهانی این دسته از نوشهرهای جدید شهری است. روش تحقیق این پژوهش کیفی به همراه استفاده از تحلیل محتوای مضمونی به عنوان فن پژوهش هست. شیوه جمع آوری داده های پژوهش نیز به کمک مطالعات کتابخانه ای تدوین گردیده و نمونه موردی آن شهر جدید نسل نوین «مصدر» در کشور امارات متحده عربی است. یافته های پژوهش، نشانگر آن است که ارائه یک رویکرد روش شناسانه سه سطحی با اهداف و چگونگی استقرار شهرهای نسل نوین تطابق داشته و به جای خوانش های تک ضلعی رایج همانند خوانش های محتوایی از شهرهای جدید نسل نو؛ می توان این دسته از شهرهای جدید را از سه منظر «ابعاد کلان»، «ابعاد میانی» و «ابعاد خرد» به صورت هم زمان و در قالب مضامینی یکپارچه مدنظر قرارداد. تعداد مضامین شناسایی شده در این لایه ها نیز شامل ده مضمون اصلی و سی وشش مضمون فرعی سازنده و پیشران استقرار و توسعه شهر است. درمجموع، این فهم تازه نظری و روش شناسانه از شهر مصدر می تواند در کنار سایر تحقیقات پیشینی شناخت محور و مورد مبنا؛ به درکی تازه تر از پیچیدگی های استقرار شهرهای نسل نوین کمک نماید و دریچه های تازه تری را برای خوانش این دسته از شهرهای نوپدید فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

شهرهای جدید ، شهرهای جدید نسل نوین ، تحلیل محتوای مضمونی ، مصدر.