نظمیه در دوره ریاست سوئدی ها؛ از آغاز تا فرجام (۱۲۹۲-۱۳۰۲ ه. ش)

مسائلی که پس از پیروزی مشروطه خواهان و فتح تهران روی داد بر دامنه ناامنی و هرج ومرج در کشور افزود. مشروطه خواهان در دولت جدید دریافتند که بدون وجود نظمیه ای کارآمد و سازمان دهی شده، قادر به ایجاد نظم و امنیت در کشور نخواهند بود. با توجه به ناامنی برپاشده در کشور اولیاء دولت به فکر جلب مستشاران خارجی از ممالک غربی افتادند. با تصویب مجلس عده ای از نظامیان سوئدی از طرف دولت به ایران دعوت شده و اداره نظمیه را در دست گرفتند. این پژوهش با روش توصیفی_تحلیلی و بر پایه مطالعات اسنادی درصدد است که با ارائه شناختی روشمند از تشکیلات نظمیه در دوره حضور سوئدی ها، اقدامات این افسران خارجی را مورد ارزیابی و در پایان نیز سرنوشت این افسران سوئدی را مورد بررسی قرار دهد. در این راستا سوال اصلی این پژوهش عبارت است از اینکه سوئدی ها در دوره ریاست خود بر نظمیه چه اقداماتی انجام دادند و چه تاثیری داشتند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد سوئدی ها در زمان حضورشان در نظمیه که تقریبا ۱۰ سال به طول انجامید توانستند با بهره گیری از تجربیات نظامی و اصول انتظامی و پلیسی عموما غربی، تغییرات مهم و کاربردی در تشکیلات نظمیه به وجود آورند. این اقدامات باعث شد تشکیلات نظمیه تا حدود بسیار زیادی از لحاظ تشکل و ساختار تغییر نماید و امنیت نسبی در شهرهای بزرگ ایجاد شود. با ظهور رضاخان، وی که نمی توانست وجود افسران سوئدی قانون گرا را در ساختار قدرت داخلی کشور تحمل نماید، به بهانه های مختلف مقدمات اخراج این افسران را از نظمیه فراهم نمود.

کلیدواژه ها:

نظمیه ، سوئدی ها ، تغییرات ساختاری ، قاجار ، رضاخان