اثربخشی آموزش حافظه فعال کودک محور بر تعامل والد- کودک کودکان با اختلال نارسایی توجه فزون کنشی

زمینه و هدف: الگوهای تعاملی والدین و کودک با اختلال نارسایی توجه- فزون­کنشی متعارض است، و آموزش­ها ­در این حوزه کمتر به چشم می­خورد. بنابراین، این مطالعه با هدف اثربخشی برنامه آموزشی حافظه فعال کودک­محور بر تعامل والد- کودک کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه فزون­کنشی انجام شد.           روش: روش مطالعه، شبه­­تجربی از نوع پیش­آزمون- پس­آزمون- پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان ۷ تا ۱۰ سال با اختلال نارسایی توجه فزون­کنشی مراجعه­کننده به مرکز مشاوره عسل شهر تهران در شش ماهه دوم سال ۱۴۰۱ بودند. از بین آنها تعداد ۳۰ کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه فزون­کنشی بر اساس ملاک­های ورود و به شیوه نمونه­گیری هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه (۱۵ نفری) جایدهی شدند. برنامه آموزشی حافظه فعال کودک­محور همزمان برای هر کودک و مادر در ۱۲ جلسه ۴۵ دقیقه­ای اجرا شد و گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه بررسی رابطه والد- فرزند (فاین و همکاران، ۱۹۸۳) بود. داده­ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس با اندازه­گیری مکرر در نرم­افزار SPSS۲۳ تحلیل شدند.    یافته­ها: نتایج نشان داد بین گروه­های آزمایش و گواه از نظر تعامل والد- کودک تفاوت معنا­دار وجود داشت و برنامه آموزشی حافظه فعال کودک­محور باعث افزایش تعامل والد- کودک (۰۵/۰P< ،۴۰/۴ =F) و مولفه­های تنفر/ گم­گشتگی نقش (۰۵/۰P< ،۶۱/۹ =F) و ارتباطات (۰۵/۰ P< ،۳۷/۴ =F) کودکان با اختلال نارسایی توجه فزون­کنشی شده و تاثیر  این مداخله درمانی در مرحله پیگیری نیز پایدار بوده است (۰۵/۰P<).   نتیجه­گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، برنامه مداخله­ای به کار گرفته شده چون بر نشانه­های ضعف در ارتباط بین والدین و کودک تاکید داشته است باعث بهبود تعامل والد- کودک کودکان با اختلال نارسایی توجه فزون­کنشی شده است. بنابراین، می­تواند به عنوان یکی از محورهای عمده بهبود تعامل والد- کودک مورد توجه متخصصان بالینی باشد.

کلیدواژه ها:

Child-based working memory training ، parent-child interaction ، attention deficit- hyperactivity disorder. ، آموزش حافظه فعال کودک محور ، تعامل والد- کودک ، اختلال نارسایی توجه فزون کنشی