مطالعه نقش کتابخانه های عمومی در ارتقای هویت فرهنگی و توسعه فرهنگ اجتماعی کاربران، مطالعه موردی کتابخانه های عمومی شهر مشهد

هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش کتابخانه های عمومی مشهد در ارتقای هویت فرهنگی و توسعه فرهنگ اجتماعی کاربران است. این پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی بوده و از حیث هدف، کاربردی محسوب می گردد. برای دستیابی به هدف مذکور پنج پرسش فرعی و یک پرسش اصلی مدنظر قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش، تمامی اعضای کتابخانه های عمومی مشهد هستند که در سال ۱۴۰۲ عضو در این کتابخانه ها بوده اند، تعداد این اعضا ۴۰۸۵۹۴ بود که با استفاده از جدول مورگان ۴۰۰ نفر  با روش نمونه گیری در دسترس تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است .محتوای پرسشنامه شامل دو بخش سوالات جمعیت شناختی و تخصصی است که مشتمل بر ۳۸ سوال است. برای پاسخ دهی به سوالات از طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده شد. پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه، تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزارهای SPSS و EXCEL صورت گرفت. نتایج نشان داد، اثربخشی کتابخانه های عمومی مشهد در ارتقای هویت فرهنگی و توسعه فرهنگ اجتماعی کاربران با میانگین ۹۵/۲ و انحراف معیار ۸/۰ در سطح متوسط قرار دارد. همچنین مقادیر میانگین سایر سوالات، نقش کتابخانه های عمومی مشهد را در گسترش فرهنگ اجتماعی با میانگین ۹۹/۲، آموزش های فرهنگی و اجتماعی با میانگین ۰۱/۳ و گسترش مبادلات فرهنگی و اجتماعی با میانگین ۹۷/۲، متوسط ارزیابی می کند. از طریق مولفه های شناسایی شده، تاثیر کتابخانه های عمومی بر گسترش فرهنگ اجتماعی، آموزش های فرهنگی و اجتماعی و گسترش مبادلات فرهنگی و اجتماعی در سطح متوسط و اثربخشی کتابداران این کتابخانه ها در تقویت هویت فرهنگی و گسترش فرهنگ اجتماعی کاربران از دید اعضا ضعیف ارزیابی شد. مورد انتظار است تا نهاد کتابخانه های عمومی به عنوان سرپرست این امور، با تلاش بیشتری کتابداران را سهیم کند.

کلیدواژه ها:

کتابخانه ها ، کتابخانه های عمومی مشهد ، هویت فرهنگی ، توسعه فرهنگی ، توسعه فرهنگ اجتماعی