ارائه روش ترکیبی ازشاخص های گیاهی به منظور پایش مناطق ریسک پذیر جنگلی با استفاده از داده های فراطیفی پریسما - بخشی از مناطق جنگلی شمال ایران

این تحقیق از داده­ های تصاویر فراطیفی پریسما برای پایش وضعیت سلامتی جنگل و مناطق ریسک ­پذیر جنگلی از لحاظ تنش­ های آبی، عدم رشد کافی، آفت و بیماری­ های گیاهی و میزان سبزینگی بخشی از جنگل­ های رودسر، رامسر و تنکابن در شمال ایران در سال ۲۰۲۰ پرداخته است. برای این منظور، ابتدا با ترکیب شاخص ­های سنجش از دوری با رویکردهای مختلف، مناطق جنگلی از لحاظ ریسک ­پذیری، به پنج منطقه مختلف تقسیم بندی و سپس نتایج حاصل در هر مرحله با روش ­های مختلف وزن ­دهی در سیستم اطلاعات جغرافیایی ترکیب شده و نقشه نهایی مناطق ریسک­ پذیر جنگلی حاصل شده است. در پژوهش حاضر، از ترکیب دوازده شاخص گیاهی از سه گروه شاخص ­های مختلف شامل: سبزینگی، شاخص ­های رشد و رنگدانه ­های برگ گیاهان و شاخص­ های رطوبت سطح برگ و همچنین چهار شاخص انفرادی دیگر مورد استفاده قرار گرفت. بر این اساس، شانزده نقشه ریسک­ پذیر جنگلی در پنج کلاس با پتانسیل ریسک ­پذیری مختلف استخراج، سپس این لایه­ های اطلاعاتی با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی شدند و در ادامه نقشه نهایی بر اساس وزن­ های اختصاص یافته تولید شد. مقایسه میانگین نتایج شاخص ­های ترکیبی و شاخص ­های منفرد، با نقشه حاصل از طبقه­ بندی نشان داد که شاخص­ های ترکیبی نسبت به شاخص­ های منفرد از دقت بالایی برخوردارند. مقادیر کمی نتایج نشان دادند تقریبا در دو کلاس پرریسک منطقه جنگلی شاخص ­های ترکیبی دارای خطای ۱۱ درصد و شاخص­ های منفرد دارای خطای تقریبا دو برابری آنها - ۲۱ درصد - هستند. لذا به کارگیری شاخص ­های ترکیبی تقریبا ۵۰  درصد خطای تخمین مناطق ریسک پذیری جنگلی را کاهش داده و با دقت بهتری پایش مناطق ریسک ­پذیر جنگلی را رقم می­ زنند. بنابراین استفاده ازترکیب شاخص­ ها با رویکردهای مختلف در تصاویر فراطیفی نسبت به روش­ شاخص ­های منفرد برای پایش کاربردهای مختلف پوشش گیاهی توصیه می ­شود.

کلیدواژه ها:

تصاویر فراطیفی پریسما ، مناطق ریسک پذیر جنگل ، ترکیب شاخص های گیاهی ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی