تطبیق گردیه در شاهنامه با آتنا در ایلیاد

الهه گان کلان‎کردار هندو اروپایی همچون آتنا، ضمن آنکه خود، برخی از ویژگی ها را از فرهنگ اجتماعی اقوام زنان کهن همچون سکاها برگرفته و در خود ادغام کرده اند؛ رفته‎رفته در بستر زمان بر اثر علل یا عواملی، پاره‎ای از صفاتشان را به شخصیت‎های حماسه های ملل هندو اروپایی بخشیده‎اند و آن خصوصیات در میان شخصیت های حماسی تقسیم شده است. بر همین اساس، بررسی در پیرامون شخصیت خدابانوی کبیری مانند آتنا و مقایسه آن با گردیه زن حماسی ایران، نشان می‎دهد که گردیه تحت تاثیر تحول طبیعی اسطوره و نیز تعاملات فرهنگی دو ملت ایران و یونان، بعضی از خصوصیات کلی و جامع آتنا را از او برگرفته باشد. هدف از پژوهش حاضر آن است که وجوه تشابه و همچنین تفاوت های گردیه، شخصیت تاریخی شاهنامه فردوسی و آتنا الهه اساطیر یونان را به روش توصیفی تطبیقی مورد واکاوی قرار گیرد. این دو قهرمان زن در ویژگی‎هایی همچون زیبایی، والاتباری، حکمت، کنش گری، جنگاوری و مهارت در به‎کار بردن رزم افزارها، مشترک هستند. عمده ترین وجه تفاوت این دو، آن است که آتنا سرشت ایزدینه دارد و گردیه از این ویژگی برخوردار نیست. یافته پژوهش این انگاره را سامان می دهد که گردیه، خود، قطعه شکسته و پراکنده ای از آتنا در اساطیر یونان است؛ زیرا جنبه هایی از وجوه شخصیت او در کالبد گردیه، آشکارا قابل بازشناسی است.

کلیدواژه ها:

شخصیت حماسی ، خدابانو ، تعاملات فرهنگی ، آتنا ، گردیه