پند اخلاقی در دیوان حافظ

حافظ یکی از ارکان ادب فارسی است. اشعار حافظ از وجوه مختلفی تحقیق و بررسی شده است ولی وجه تعلیمی غزلیات حافظ کمتر موردتحقیق و پژوهش قرار گرفته است. این پژوهش با پرداختن به پند و اندرزهای دیوان حافظ وجه تعلیمی غزلیات او را از جنبه اخلاقی مورد تحقیقو بررسی قرار می دهد.هدف از این پژوهش ارایه بسامد پند و اندرز از دید اخلاقی در دیوان حافظ است تا با استفاده از آن و با نگاهی دیگر به زوایای پنهان شخصیتو روحیات حافظ دست یافت. از مجموع ۱۰۰ پند اخلاقی استخراج شده از دیوان حافظ، که تحت عناوین مختلف آمده است «پند شنوی وقناعت» با ۱۰ بسامد، بالاترین بسامد را داراست و این نشانگر اهمیت پند و اندرز و قناعت پیشگی است که سلامت و آرامش خاطری را که درسایه ی آن نصیب انسان می شود یادآوری می کند. پندهای اخلاقی پربسامد دیگر به ترتیب عبارتند از: «تحمل رنج برای رسیدن به هدف»،«نیک نهادی و صفای دل و صداقت»، «توجه به درویش»، «نیازمندی به حق و بی نیازی از خلق»، «احسان و نیکی»، «عدم عیب جویی» و«وفای به عهد».

کلیدواژه ها:

حافظ ، پند و اندرز ، ادبیات تعلیمی ، پند اخلاقی