بررسی مبحث آرای متعارض و نحوه رسیدگی به آنها در آیین دادرسی مدنی ایران

راء متعارض به آرایی گفته می شود که بدون سبب قانونی، در یک موضوع و بین همان اصحاب دعوا صادر شود. در حقوق ایران،صدور آراء متعارض از جهات نقض رای در مرحله فرجام خواهی و اعاده دادرسی است. مبنای تحقق این جهت، عدم ایراد امر قضاوتشده توسط خوانده و یا بی توجهی دادگاه در صورت طرح این ایراد است. از آنجایی که صدور آراء متعارض منجر به سردرگمی اصحابدعوا در تشخیص حقوق و تکالیف قانونی خود، بی نظمی قضایی و مخدوش شدن اعتماد مردم نسبت به دستگاه های قضایی میشود، علم حقوق باید در وهله اول ضابطه ی دقیقی جهت شناسایی صحیح آراء مغایر در راستای رفع آثار سوء این تعارضات بیاندارد. اما ازآنجاییکه این شرایط به صورت دقیق و جامع بیان نشده اند، اختلاف نظرهایی را بین حقوقدانان در خصوص تحقق تعارضموجب شده است؛ از همین رو در پژوهش حاضر سعی در تحلیل این شرایط و نقد کاستی های موجود شده است. به علاوه برای رفعنتایج سوء تعارض، قانونگذار به ارائه راهکارهایی همچون نقض رای مغایر و صدور حکم جدید پرداخته است اما کماکان خلاهایی دراین زمینه به چشم میخورد که با استفاده از راهکارهای حقوقی همچون ایجاد نظامی واحد در مواجهه با آراء متعارض، تعیین تکلیفدر خصوص شعب یک دادگاه در حوزه قضایی واحد، اقدام برای رفع تعارض در فرض عدم تقدیم درخواست فرجام خواهی یا اعادهدادرسی و امعان نظر در خصوص مهلت فرجام خواهی و اعاده دادرسی، تا حدودی این خلاها قابل جبران هستند. این پژوهش با روشیتوصیفی- تحلیلی به بررسی مفهوم و شرایط تحقق آراء متعارض و راهکارهای رفع تعارض در قانون آیین دادرسی مدنی ایران می پردازد.

کلیدواژه ها:

آراء متعارض ، نقض رای ، فرجامخواهی ، اعاده دادرسی ، آیین دادرسی مدنی ایران