چارچوبی برای فهم مسئله مندی اجتماع علمی اعضای هیئت علمی در آموزش عالی ایران

هدف: هدف از این تحقیق، ارائه مدلی برای فهم مساله مندی اجتماع علمی اعضای هیات علمی در آموزش عالی ایران بود. روش­ شناسی: در این پژوهش با کاربست روش فراترکیب کیفی، تعداد ۲۵ مقاله علمی پژوهشی منتخب در زمینه اجتماع علمی اعضای هیات علمی با روش نظریه ­پردازی داده بنیاد طرح نظام مند اشتراوس و کوربین تحلیل و صورت­بندی گردید. یافته ­ها: مدل تحقیق نشان می­دهد که اعضای هیات علمی تحت تاثیر چه شرایطی، مجالی برای تکوین و توسعه اجتماع علمی می­یابند و یا نمی­یابند. بنابراین مقوله «مجال­ یابی شکل گیری اجتماع علمی» به­ عنوان مقوله اصلی و کانونی مدل تلقی گردید. ضمن اینکه این مدل از طریق موجبات علی توضیح می­دهد که چه علت­هایی در فرآیند شکل ­گیری و توسعه اجتماع علمی در دانشگاه تاثیر دارند و اجتماع علمی در کدام زمینه و با چه ویژگی­هایی مجال شکل­ گیری می­یابد و یا نمی­یابد و چه مداخلات و راهبردهایی می­تواند بر این فرآیند اثر بگذارد و چگونه این فرآیند به پیامدهایی که ناشی از بود و نبود اجتماع علمی است، منجر می­شود. نتیجه ­گیری و پیشنهادات: اجتماع علمی اعضای هیات علمی در آموزش عالی ایران در خلا شکل نمی گیرد و دائما تحت تاثیر علت های برآمده از زمینه و متغیرهای مداخله ای، شکلی متفاوت به خود می گیرد و پیامدهای متفاوتی ایجاد می کند؛ بنابراین شناخت و درک این وضعیت توسط سیاست­گذاران و اتخاذ تدابیر مناسب در نظام برنامه ­ریزی آموزش عالی، لازمه تکوین و توسعه اجتماع علمی در آموزش عالی ایران خواهد بود.  نوآوری و اصالت: نوآوری و اصالت این تحقیق در رویکرد جامع ­انگارانه و فرآیندمحور آن با تکیه بر تحلیل سیستماتیک دانش تثبیت شده موجود در موضوع تحقیق است که تصویر روشنی از وضع موجود و گذر به وضع مطلوب را پیش روی عوامل علمی و مدیریتی برای تکوین و توسعه اجتماع اعضای هیات علمی در دانشگاه­ های ایران قرار می­دهد.

کلیدواژه ها:

آموزش عالی ، اجتماع علمی ، اعضای هیئت علمی ، دانشگاه