نقد و بررسی آراء مستشرقان پیرامون جمع و تدوین قرآن

از بررسی آرای قرآن پژوهان غربی (۱۸۶۰ ۱۹۷۷) دو دیدگاه متفاوت درباره زمان تدوین قرآن به دست می آید:عده ای مانندجان برتن ، جمع آوری قرآن را در عهد پیامبر(ص) می داند؛ و عده ای معتقدند که قرآن بعد از حیات پیامبر (ص) جمع آوری و تدوین شده است ،ولی باز هم در مدت زمانی که از رحلت ایشان تا تدوین و جمع آوری قرآن گذشته اختلاف نظر وجود دارد.افرادی مانند نولدکه معتقدند که قرآن در زمان خلافت ابوبکر جمع آوری شده است ، فردریش شوالی مدعی است که قرآن در عصر عثمان جمع آوری شده است ؛ پل کازانوا و آلفونس مینگانا بر این باورند که قرآن در دوران خلافت عبدالملک به دستور حجاجبن یوسف گردآوری شد؛ جان ونزبرو تدوین قرآن را در آغاز قرن سوم می داند. مبنای این آرا، رویکردهای شکاکانه گولدزیهر و شاخت درمورد احادیث اسلامی است . از میان آرای مذکور، دیدگاه برتن را می توان پذیرفت ؛ ولی نه براساس دلایلی که وی در تحقیقات خود بر آنها پای فشرده، بلکه بر مبنای دلایل عقلی ، تاریخی ، روایی و قرآنی که برخی از عالمان مسلمان اقامه کردهاند.در این پژوهش سعی شده است تا نظرات مستشرقان درباره زمان تدوین و جمع آوری قرآن بیان و نقد و بررسی گردد.

کلیدواژه ها:

قرآن ، جمع ، مستشرقان ، تدوین قرآن ، قرآن پژوهان غربی .