از آموزش کتابداری تا آموزش علم اطلاعات: تحولات نهادی آموزش یک رشته دانشگاهی در جامعه ایرانی

بیش از یک قرن است که کتابداری از یک شغل ساده بدون نیاز به آموزش رسمی به یک حرفه با شایستگیهای شغلی مشخص با برنامه آموزشی مدون در سطح دانشگاهی ارتقا یافته است و بیش از نیم قرن است که آموزش دانشگاهی این رشته در ایران نیز ارائه می شود. این آموزشها در دانشگاههای ایرانی با برگزاری دوره کارشناسی ارشد با عنوان کتابداری در در دانشگاه تهران در نیمه دهه ۱۳۴۰ آغاز شد و اکنون در قالب برگزاری مقاطع تحصیلی کاردانی تا دکترا در دانشگاههای متعدد ادامه دارد. آنچه در طی زمان تغییر کرد، فقط عنوان رشته یا عنوان برخی درسها نبود، بلکه چشم انداز و ماموریت شغلی ، همچنین شایستگی های دانشی و مهارتی مرتبط به آن نیز تغییر کرد؛ پس انتظار می رفت (و می رود) محتوای درسها، سبک یاددهی آنها، سبک یادگیری آنها، فناوریهای کاربردی برای ارتقای تجربه یادگیری ، و البته روشهای ارزیابی آموزش در آنها متحول شود. در این مقاله تلاش شده است تا تحولهای نهادی (با تمرکز بر برنامه درسی ) در آموزش این رشته در دانشگاههای ایرانی مرور شود. با مرور مقاله های منتشرشده درباره آموزش رشته کتابداری در ایران (که بعدها علم اطلاعات و دانش شناسی نامیده شد)، کوشیده ایم نقطه عطف ها، چرخشهای گفتمانی ، و موانع ساختاری آموزش این رشته در ایران را بازشناسی کنیم .

کلیدواژه ها:

کتابداری و اطلاع رسانی ، علم اطلاعات و دانش شناسی ، آموزش ، دانشگاه ، ایران.جامعه ، جامعه ایرانی ، در سطح جامعه .