مسئولیت پسند(لایک) پیام قبیح دیگران در فضای مجازی مبتنی بر قاعده اعانت بر اثم

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 36

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MFU-7-1_004

تاریخ نمایه سازی: 3 مهر 1403

چکیده مقاله:

فضای مجازی امکان تعاملات چند سویه، تبادل و اشتراک گذاری داده ها را فراهم کرده است. یکی از مواردی که مختص فضای مجازی است پسند و لایک پیام های دیگران است.همان گونه که انتشار پیام در پیام رسان های اجتماعی دارای اهداف مشخص و دلایل مختلفی است؛ پسند پیام ها ممکن است به دلایل و اغراض مختلفی صورت گیرد؛ بلکه در بسیاری از موارد افراد بدون اطلاع از محتوای تصاویر و پیام ها آن ها را لایک می کنند. آیا تایید و پسند پیام های دیگران که حاوی تصاویر و مطالب خلاف اخلاق، شرع و قانون است؛ اشکال شرعی داشته و فرد در قبال تایید کردن(like)خود، مسئولیت دارد؟در صورت اثبات مسئولیت، مجازات منحصر در مواخذه اخروی خواهد بود یا اعم از مجازات دنیوی و اخروی است؟ قصد لایک کننده در ایجاد مسئولیت مدخلیت دارد؟روش تحقیق به شیوه توصیفی –تحلیلی همراه با تبیین، تحلیل و استنتاج می باشد. خلاصه پژوهش آن که چنانچه پیام مجرمانه یا قبیح در محیطی عمومی در فضای مجازی توسط کاربر منتشر و توسط کاربران دیگر لایک شود؛ از طریق قاعده حرمت اعانت بر اثم مسئولیت دنیوی و اخروی لایک کننده ثابت می شودلکن در مواردی که انتشار و لایک پیام در صفحه ای خصوصی بوده و در تعارض با امنیت و نظم عمومی جامعه قرار نگیرد، با توجه به دستور الهی مبنی بر عدم تجسس در امور شخصی افراد و رعایت حریم شخصی دیگران، مجرای اصل برائت بوده و فرد مسئولیت(دنیوی) نخواهد داشت.

نویسندگان

علی اکبر ایزدی فرد

استاد، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران ، بابلسر،ایران.

محسن نادری

کارشناسی ارشد، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

محمد مهدی زارعی

استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر ،ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کری ...
  • ابن بابویه قمی (شیخ صدوق)، محمد بن علی. (۱۴۰۴ق). عیون ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق). لسان العرب. چ ۳. ...
  • اردبیلی (محقق اردبیلی)، احمد بن محمد. (بی تا). زبده البیان ...
  • انصاری، شیخ مرتضی. (۱۴۱۱ق). المکاسب. چ ۱. قم: انتشارات دارالذخائر ...
  • پیرمرادیان، سیدمحمدرضا. (۱۳۹۴).«حرمت اعانه بر اثم و اعانه به ظالم ...
  • جوادی آملی، عبدالله. (استفتاءjavadidaftar@gmail.com) ). تاریخ استفتاء۳/۳/۱۴۰۲ ...
  • چیت سازیان، مرتضی. (۱۳۹۹). «تفریح مجازی و احکام آن در ...
  • حرعاملی، محمد بن حسن. (۱۴۰۳ق). وسائل الشیعه. بیروت: دار احیاء ...
  • خامنه ای، سید علی حسینی. ( استفتاء leader.ir ). تاریخ ...
  • خامنه ای،سید علی حسینی. (استفتاء leader.ir). تاریخ استفتاء۲۰/۳/۱۴۰۲ . تاریخ ...
  • خوئی، سید ابوالقاسم. ( ۱۳۷۴ق). کتاب المساقاه. چ ۲. قم: ...
  • دوزدوزانی تبریزی، یدالله. (استفتاء duzduzani@yahoo.com). تاریخ استفتاء ۱۷/۵/۱۴۰۲. تاریخ افتاء ...
  • دوزدوزانی تبریزی، یدالله.(استفتاء(duzduzani@yahoo.com .تاریخ استفتاء ۲۲/۵/۱۴۰۲. تاریخ افتاء ۲۶/۵/۱۴۰۲ ...
  • زند اقطاعی، فاطمه. (۱۳۹۸). «بررسی فقهی و حقوقی اعانه بر ...
  • سیاح طاهری، محمد حسین و دیگران. (۱۳۹۶). حقیقت مجازی (درباره ...
  • سیستانی، سید علی حسینی. (استفتاء farsi@alsistani.org). تاریخ استفتاء ۱۸/۳/۱۴۰۲. تاریخ ...
  • شکوهیار، سجاد. علیرضا موتمنی و سمیه شعبانیان. (۱۳۹۶). «ارزیابی عوامل ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله. (saafi@saafi.net)، تاریخ استفتاء از دفتر مرحوم ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله.( saafi@saafi.net)، تاریخ استفتاء از دفتر مرحوم ...
  • طباطبایی حکیم، سید محمد سعید.(istefta@alhakeem.com)، تاریخ استفتاء از دفتر مرحوم ...
  • طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن. (۱۴۱۵ق). مجمع البیان فی تفسیر ...
  • علوی بروجردی، سیدمحمدجواد. (استفتاء info@alaviboroujerdi.ir)، تاریخ استفتاء۳/۳/۱۴۰۲، تاریخ افتاء ۱۲/۴/۱۴۰۲ ...
  • علوی بروجردی، سیدمحمدجواد. (استفتاء (info@alaviboroujerdi.ir، تاریخ استفتاء۱۲/۴/۱۴۰۲، تاریخ افتاء۱/۶/۱۴۰۲ ...
  • علوی بروجردی، سیدمحمدجواد. (استفتاء info@alaviboroujerdi.ir)، تاریخ استفتاء۲۰/۵/۱۴۰۲،تاریخ افتاء ۲/۶/۱۴۰۲ ...
  • فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی. (۱۳۷۲). راه روشن (ترجمه المحجه ...
  • کلینی رازی، ثقه الاسلام ابی جعفر محمد بن یعقوب. (۱۳۷۵). ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمدتقی. (۱۴۰۳ق). بحار الانوار. بیروت: دار ...
  • مسجدسرایی، حمید. (۱۳۹۲). «واکاوی در ادله شمول تعزیر». مطالعات اسلامی: ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۵۳). تفسیر نمونه. چ۳۲. تهران: دار الکتب ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۷۷). اخلاق در قرآن. چ۱. قم: مدرسه ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۴۲۴ ق. ). کتاب النکاح. چ ۱. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۴۲۷ ق). دائره المعارف فقه مقارن. چ۱. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۸۶). پیام قرآن . چ۹. تهران: دار ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۸۶). پیام امیر المومنین (ع). چ ۱. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر.(استفتاء pasokh@makarem.ir). تاریخ استفتاء ۱۸/۳/۱۴۰۲، تاریخ افتاء ۱۸/۳ ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (استفتاء pasokh@ makarem.ir ). تاریخ استفتاء ۱۷/۴/۱۴۰۲، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (استفتاء pasokh@makarem.ir). تاریخ استفتاء ۱۹/۵/۱۴۰۲، تاریخ افتاء ...
  • موسوی بجنوردی، سید محمد. (۱۳۷۹). قواعد فقهیه. چ۳. تهران: موسسه ...
  • موسوی خمینی (امام)، سیدروح الله. (۱۳۶۸). المکاسب المحرمه، چ۳. قم: ...
  • موسوی خمینی (امام)، سید روح الله. (۱۳۸۰). شرح چهل حدیث ...
  • موسوی خمینی (امام)، سید روح الله. (۱۳۹۲). استفتائات امام خمینی ...
  • نجف پور آقابیگلو، عزیز؛ اسلامی تنها، علی اصغر؛ پارسانیا، حمید. ...
  • نوری همدانی، حسین. (استفتاء istifta@noorihamedani.com). تاریخ استفتاء ۱۸/۳/۱۴۰۲، تاریخ افتاء۱۸/۳/۱۴۰۲ ...
  • نوری همدانی، حسین. (استفتاء istifta@noorihamedani.com). تاریخ استفتاء ۱۷/۴/۱۴۰۲،تاریخ افتاء۱۷/۴/۱۴۰۲ ...
  • هاشمی شاهرودی، سیدمحمود و دیگران. (۱۳۸۵). فرهنگ فقه فارسی. چ۲. ...
  • نمایش کامل مراجع