بررسی تغییرات برخی خصوصیات زراعی و بیوشیمیایی گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) با کاربرد گونه های مایکوریزا و محلول پاشی اسید هیومیک

به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید هیومیک و کاربرد قارچ مایکوریزا بر گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، طی سال های زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ و ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ مایکوریزا (شاهد، Glomus mosseae، G.etunicatum و G. intraradices) و سطوح کود اسید هیومیک (شاهد، ۱۵۰ و ۳۰۰ میلی گرم در لیتر) بود. نتایج نشان داد در تمامی صفات مورد بررسی اثر تیمارها معنی دار شد. اثر متقابل مایکوریزا و اسید هیومیک بر درصد و عملکرد اسانس معنی دار شد و افزایش بیش از ۲۰۰ درصد مشاهده شد. کاربرد ۳۰۰ میلی گرم در لیتر اسید هیومیک به ترتیب باعث افزایش ۱۴ و ۱۶ درصدی میزان کلونیزاسیون ریشه و درصد فلاونوئید نسبت به شاهد شد و کاربرد مایکوریزا به ترتیب افزایش ۲۳ و ۳۰ درصدی در این صفات شد. در ترکیبات اسانس نیز دو ماده تیمول و کارواکرول بیشترین مقدار را داشتند و با اعمال تیمار اسید هیومیک به ترتیب ۱۲ و ۱۶ درصد و با اعمال تیمار مایکوریزا به ترتیب ۱۹ و ۲۷ درصد افزایش در این صفات مشاهده شد و از این رو می توان نتیجه گرفت که کیفیت اسانس آویشن تحت اعمال تیمارها بهبود پیدا کرده است. در بین مایکوریزاهای مورد استفاده در این پژوهش نیز کاربرد مایکوریزا G.mosseae کاراتر از دو مایکوریزای دیگر بر صفات مورد بررسی اثرگذار بود. نتایج موجود حاکی از آن است که کاربرد مایکوریزا نسبت به اسید هیومیک اثر بیشتری بر بهبود صفات مورد بررسی داشته است.

کلیدواژه ها:

تیمول ، درصد اسانس ، عملکرد اسانس ، فلاونوئید ، کارواکرول