بررسی حساسیت گونه ها و کلن های صنوبر(Populus spp.) به سنک Monsteira unicostata و سوسک چوبخوار Melanophila picta دو آفت مهم صنوبر در استان همدان

سنک صنوبر Monsteira unicostata (Mulsant & Rey.) و سوسک چوبخوار Melanophila picta Pall. از آفات مهم درختان صنوبر و بید در استان همدان می باشند. طی سال های۱۳۹۰-۱۳۸۹ ، آلودگی این  دو آفت روی ۱۱ کلن بومی و غیر بومی صنوبر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی بررسی گردید. کلن های صنوبر مورد بررسی  متعلق به گونه های Populus alba L.، Populus nigra L.، Populus deltoides Marsh. و P. x. euramericana (Dode) Guinier بودند. نمونه برداری ها روی ۵ پایه درخت صنوبر واقع شده در در وسط هرکرت آزمایشی انجام شد. بررسی ها به مدت ۲ سال تکرار گردید. برای نمونه برداری از تخم سنک چهار برگ هم اندازه در هر یک از چهار جهت اصلی جغرافیایی درختان  در حد فاصل ۱۵۰ تا ۲۰۰ سانتیمتر ارتفاع درخت انتخاب گردید و تعداد تخم گذاشته شده حشره در دو طرف برگ ها شمارش گردید. نمونه برداری ها در اول تیر ماه و اول مردادماه هر دوسال انجام شد. در بررسی سوسک چوبخوار صنوبر، در اول خرداد ماه محدوده ارتفاع ۱۱۰-۱۰ سانتیمتری تنه اصلی درختان با توری پارچه ای پوشیده شد. از اواخر خرداد تا اوایل مرداد ماه بصورت هفتگی تعداد حشره جمع شده در توری شمارش شد. مقایسه میانگین داده ها در قالب آزمون دانکن (۵% = α) با استفاده از نرم افزار SPSS v.۱۶.۰ انجام شد، نتایج نشان داد که بین کلن ها از نظر آلودگی به دو آفت در سطح احتمال یک درصد (۱% = α) اختلاف معنی داری وجود دارد. مقایسه میانگین ها نشان داد که کلن های P. d. missoriensis, P. x. euramericana ۲۱۴, P. nigra ۷۵/۲ دارای بیشترین و کلن P. nigra ۶۲/۱۶۷ دارای کمترین تعداد حشره M. picta در تنه درختان صنوبر بودند. کلن های P. alba ۵۸/۵۷ و P. nigra ۶۲/۱۴۹ به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تعداد تخم سنک صنوبر در برگ بودند. براساس نتایج این بررسی کلن های P. nigra ۶۲/۱۴۹، P. nigra ۶۲/۱۶۷ و P. nigra ۷۴/۱ با بیشترین سازگاری و تولید چوب نسبت به دو آفت مهم دارای کمترین آلودگی بودند.

کلیدواژه ها:

مقاومت ، صنوبر ، سوسک چوبخوار صنوبر ، سنک صنوبر ، همدان